Ook gedigitaliseerd in Archive.org: schoolboekjes uit het Duitsland onder Hitler
24 juli 2007
In mijn eerste jaren bij de ZB werkte ik op Interbibliothecair Leenverkeer. We kregen daar nog verrassend veel aanvragen voor Hitler’s Mein Kampf. We hebben meerdere exemplaren van dat boek in onze collectie, maar het werd en wordt niet uitgeleend, alleen bij wijze van hoge uitzondering. Een boek als Adolf Hitlers Mein Kampf : geschiedenis, fragmenten, commentaren, van Werner Maser, is weer wèl uitleenbaar. Dat is best vreemd als je beseft dat er veel mensen zijn die onderzoek doen naar de geschiedenis van het Nazisme en Duitsland onder Hitler.
Het belangrijkste argument om de boeken niet uit te lenen heeft denk ik te maken met het feit dat er nog steeds veel onverlaten zijn die de leer van het fascisme een warm hart toedragen. Het boek wordt hun niet gegund. Dat het boek nauwelijks leesbaar is doet er daarbij niet toe. Dat het op internet gewoon gedownload kan worden schijnbaar ook niet. Er rust simpelweg een taboe op.
Zelf ontkom ik daar ook niet aan. Ik overwoog nog even om een afbeelding van een Swastika boven deze post te plaatsen maar daar roept dit eeuwenoude symbool nog te veel negatieve associaties voor op.
Hoe het ook zij: in de dagelijkse stroom titels binnen de feeds van Archive.org ontwaarde ik vandaag een paar dubieuze Duitse titels, met trefwoorden als ‘Reich’, ‘Kameradn’, enz. Ik klikte door op het boek als PDF ‘So ward das Reich‘, van Dietrich Klagges.
Het is een document dat verbijstert en fascineert. Het betreft een schooluitgave uit 1943 voor de klassen 6, 7 en 8 van een zogenaamde ‘Volksschool’. Ik heb vroeger veel gelezen over de Tweede Wereldoorlog maar nooit eerder zag ik een schoolboek. Kijk bijvoorbeeld eens naar het laatste hoofdstuk, waarin de leider bedankt wordt. Werkelijk ongelooflijk. In dat licht bezien valt het wel mee met de indoctrinatie in Nederlandse schooluitgaven :-/
Als afbeelding dan maar een Mandala, ook een symbool met een rijke historie.
Heel veel swastika’s gezien in India…
Wel in je bezit hebben maar niet uitlenen ? Beetje kromme redenering als je het mij vraagt en nogal betuttelend.
Mein Kamp mag niet verkocht worden in Nederland maar uitlenen is voor zover ik weet niet verboden.
Ik heb het zelf wel eens geleend bij een bieb in het noorden van Nederland… er was overigens niet doorheen te komen
@ Henk: als in ouder cultureel erfgoed of nog steeds ‘actief’?
@ zzzz: Het is misschien een heroverweging waard inderdaad. Bij mijn weten is het nooit echt een discussie geweest. Het enige dat vaststaat is dat alles van voor 1900 niet wordt uitgeleend, maar dat zijn weer andere overwegingen.
Maar ja, inmiddels sleep je het dus zo binnen.
Ik gaf het ook heel snel op met dat boek. Was ook nog eens in Gothishe letter. Bar en boos.
Als je het dan toch over dubieuze titels hebt, wat dacht je hier van? Je gelooft je oren niet, maar het nummer werd in 1965 uitgebracht door de Zangeres Zonder Naam…als Kerst-single!
Zag het gisteren langskomen in deze aflevering van Onder de Tram.
@Edwin: nog steeds actief. Zie bijvoorbeeld deze foto, deze en deze
@ Gerard: zeer dubieus idd Vrolijk Kerstfeest:-/
@ Henk: toch wel bijzonder. Zouden zij daar uberhaupt denken aan onze associaties of is dat helemaal niet aan de orde daar?
@Edwin: ik heb ‘t er wel eens met onze gidsen over gehad. Sommigen wisten wel dat de nazi’s het teken hebben misbruikt. Maar voor hen speelt dat allemaal niet. Voor hen is het iets wat geluk brengt.
Dat vind ik op de een of andere manier toch heel mooi. Het geeft aan hoe relatief symboliek en pijn zijn.
Je kunt het leven op veel verschillende manieren beleven. Ons wereldje is soms wat klein he…