Triest jubileum: Krantenbank Zeeland een jaar lang op zwart

27 februari 2016

Precies een jaar geleden begon dat gelazer: delen van de door velen geliefde Krantenbank Zeeland gingen op zwart. Later verdween deze bron helemaal uit de lucht, om vervolgens weer terug te keren in een vorm waarbij buiten het gebouw alleen edities van voor 1945 online geraadpleegd en gedownload kunnen worden. Dat is, om het maar voorzichtig uit te drukken, nu niet wat je noemt handig en eigentijds.

Vanuit een breder perspectief kun je stellen dat het een complex verhaal is. NRC bracht er eerder deze maand nog een aardig artikel over: Blokkades in de beeldbank. Op dat niveau kun je vaststellen dat de landelijke of Europese politiek er meer werk van moet maken. Uiteindelijk zijn lokale en regionale digitaliseringsinitiatieven de dupe van al dat gekonkel rondom rechten.

Maar dat doet niets af aan het feit dat het veel te lang duurt voordat de Krantenbank Zeeland weer volledig beschikbaar is. En dat terwijl het toch genoeg geld gekost heeft om al die informatie te digitaliseren en beschikbaar te stellen. Hoe dat precies zit wordt op de homepage van de Krantenbank niet gemeld. Daar staat “De reden dat beide databanken nog niet online beschikbaar zijn en ZB daaromtrent nog geen exacte datum kan geven is er in gelegen dat de onderhandelingen met deze belangenorganisaties nog steeds voortduren.” Dat roept de vraag op waarom die dan zo lang duren. Eerder werd immers al geconcludeerd dat je de beschikbaarstelling kunt afkopen voor zo’n 15.000 euro per jaar, een bedrag dat je zo bij elkaar hebt, desnoods met hulp van crowdfunding.

Maar dat is niet waar de schoen wringt. Die schijnt te wringen bij de vreemde belangenorganisatie Stichting Lira. Die wil schijnbaar geld zien met terugwerkende kracht, terwijl er tot vorig jaar februari helemaal geen rechtenclaims zijn geweest, ook niet van Lira zelf. Daarmee wordt het te betalen bedrag uiteraard onverantwoordelijk. Ik kan me goed voorstellen dat de ZB dat niet wil betalen.

Maar ondertussen blijven wij verstoken van een online informatiebron van formaat, die ons allen in staat stelt kosteloos de lokale geschiedenis te duiden, artikelen te verrijken, enzovoort. Ik begrijp best dat het anders geregeld moet worden, maar begin dan gewoon eens met een schone lei, Lira. Als mensen met terugwerkende kracht gaan graven in de wijze waarop jullie auteurs vergoeden voor arbeid uit het verleden komen er misschien ook wel hele vreemde dingen aan het licht.

Meer bijdragen over de Krantenbank Zeeland hier.

@

Foto: Digital Collections NYPL