Smits, een Middelburgse leesinrichting rond 1900
09 april 2012
Snuffelen in beeldbanken en krantenbanken is sowieso al leuk maar van de opmerkelijke vondsten die mijn maat Rob steevast ‘bijvangst’ noemt is het extra genieten. Tijdens de nimmer eindigende jacht op interessant beeldmateriaal voor Middelburg Dronk stuitte ik bijvoorbeeld op bovenstaande foto. Die foto heeft met ons thema niets van doen, maar mijn oog viel op het bordje bovenop de kar van deze meneer. Dat bordje vermeldt “Smits Leesinrichting”. Daar had ik nog niet eerder van gehoord.
Zou het misschien een voorloper zijn van de leeszaal waarover ik eens schreef in Middelburgse volksverheffing in 1912? Het lijkt er wel op. Een zoekactie in de Krantenbank Zeeland, op ‘Smits Leesinrichting’, leverde 4 artikelen op, waaronder die hiernaast uit 1884, waaruit ik opmaak dat de leesinrichting voortkwam uit een leesgezelschap waarvan de leden tijdschriften met elkaar uitwisselden. In 1887 is er sprake van een ‘op te richten leesbibliotheek’.
Het vrij beschikbaar stellen van informatie is van alle tijden. Dit was gewoon een P2P-netwerk avant la lettre. Is dat niet supercool?
Gerelateerd:
Met weemoed denk ik aan de leeszaal
Bibliothecarissen: de originele piraten
@
Foto Dam Middelburg 1910: Beeldbank Zeeland
En bij Multatuli kun je nalezen hoe het er aan toeging in zo'n leesinrichting:
De Weledele Heer Motto geleidde Woutertje in de leesbibliotheek. Langs de drie wanden stonden eenige kasten met boeken die tot aan de niet zeer hooge zoldering reikten. Overigens bevond zich in dat lokaal niet veel anders dan 'n inslagtrapje dat dienen moest om de wat hoog hangende vruchten der letterkunde te plukken, en 'n dik boek waarin de protestantsche jongeling die lust in werken had, de namen zou opschryven van de personen die zich aan dezen hengstebron kwamen laven voor 'n dubbeltje per ingebonden teug in de week. In Wouter's tyd namelyk, was de beschaving van deze soort duurder dan tegenwoordig, en abonnement was uitzondering.
Natuurlijk uit Woutertje Pieterse
Ha Ingmar, op de middelbare school is dit werk wel eens voorbij gekomen maar daar herinner ik me niet zo veel meer van. De timing kon nauwelijks slechter 🙂 Dank voor het opfrissen!
Knap wel dat je die tekst hebt weten te ontcijferen…
haha, zit me nu regelmatig 'blind' te staren op van die oude foto's, voor aanwijzingen over tenten van weleer. Veel foto's stellen de omgeving centraal. Altijd die toren in beeld, of het grote plein. Terwijl wij juist details zoeken van de horecagelegenheden. Dan moet je het inzoomen zelf maar doen 🙂