Nogmaals over de toekomst van het boek
14 februari 2010
Mijn vriend Rob verwees gisteren in een reactie naar een interessant artikel van Carel Peters in Vrij Nederland (De Republiek der Letteren): Het e-boek is een extraatje. Dat artikel gaat, onder meer, over Umberto Eco’s liefde voor het (gedrukte) boek en zijn daaruit voortvloeiende kijk op e-books:
De ophef over de opmars van het e-boek zal van tijdelijke aard zijn. Hij zal zijn praktische diensten op reis en tijdens de vakanties bewijzen. De e-reader zal steeds beter aangepast worden aan de wensen van de lezer. Eco en Carrière somberen niet, maar ze vinden wel dat door de snelle veranderingen en verbeteringen in de (digitale) wereld het heden een onzekere ondergrond krijgt. Dat noemen ze ‘de instabiliteit van het heden’. Een apparaat moet alweer vernieuwd worden voor je het goed en wel gebruikt hebt. Maar de heren zijn desondanks zo te spreken over de zegeningen van internet dat ze dictators in de toekomst niet veel kans meer geven. Eco weet dat prognoses er om vragen gelogenstraft te worden, maar de toekomst van het boek ziet hij rooskleurig in. Het boek is als het wiel. Het is niet te verbeteren.
Het is milde kritiek op het e-book. Eigenlijk is het niet eens kritiek. Het is het etaleren van liefde voor het traditionele boek.
Een paar weken geleden vroeg Frank van Leersum (download zijn e-book!) mij op Twitter of ik belangstelling had voor het boek Destination Library (een eenmalige uitgave in de serie Volume). Toen ik dat bevestigde verzond hij het diezelfde dag nog met TNT. Ik kwam er gisteren pas aan toe, direct na het lezen van het artikel van Carel Peters. Het boek bleek perfect op het artikel aan te sluiten; het staat namelijk vol bijdragen over de toekomst van het boek in relatie tot bibliotheken. Als zo’n verzameling artikelen je iets duidelijk maakt is het wel dat de meningen over die toekomst sterk verdeeld zijn. Dat lezen nog een toekomst heeft lijkt niemand echter te betwijfelen.
Ik hou zelf ook van boeken, bibliotheken en technologie. Ik zie nog geen nabije toekomst voor me waarin er geen plaats meer is voor boeken en bibliotheken. Ik denk echter wel dat ze op de langere termijn, in de huidige vorm zullen verdwijnen om plaats te maken voor iets beters. Het boek is niet als het wiel. Dat weiger ik te geloven.
@
De prachtige afbeelding vond ik ook in Destination Library. Het is werk van Lori Nix. Op YouTube vind je een kort portret van haar, gemaakt door CoolHunting.
Als de vergelijking typemachine-pc versus boek-ereader ook maar een heel klein beetje klopt, zal het gedrukte boek toch wel zijn langste tijd gehad hebben, denk ik.
Inderdaad een schitterende afbeelding van Lori Nix
@Bas: al is het wel een stuk lastiger om een collectie typemachines aan te leggen 🙂
Lori is de bom!
Ach, met de komst van de elektrische gitaar is de akoestische toch ook niet verdwenen? Gewoon een extra sound!
Prachtig plaatje, daar wil ik heen!
Er is niets beters dan het boek, hoogstens een andere manier om te lezen. Naast het feit dat ik liever van papier dan van een beeldscherm lees, geloof ik ook dat op grond van esthetische en wellicht sentimentele motieven mensen boeken zullen blijven kopen. Dan zwijg ik maar over het tactiele aspect, het ruiken van papier en de sentimentele reis langs de boekenkast (thuis of in bibliotheek of winkel), dat klinkt zo romantisch. Apps for grabs, maar het boek is als het wiel.
@Festina: en met de komst van de auto het paard ook niet 🙂
@nat: ik vind het altijd zo mooi als je de natuur beschaving ziet overwoekeren. Weet niet precies wat dat is…
@Rob: boeken blijven inderdaad wel bestaan, dat geloof ik ook, al was het maar omdat er miljoenen mensen zijn die er net zo over denken als jij (en vooruit, ook een beetje zoals ik 🙂 ) En dat is maar goed ook.
@Ed, inderdaad. Dat maakt ruïnes en vervallen huizen ook zo mooi! Geldt niet voor mijn lijf overigens…
@Nat: van dat soort verval ben ik ook wat minder gecharmeerd ja 🙂
Mooi dat je er iets aan gehad hebt!
Stel dat we alle boeken straks digitaal kunnen lenen bij de bibliotheek, dan hebben deze veel minder opslagruimte nodig en kan er op elke hoek van de straat een bibliotheek gevestigd worden…
… al typend bedenk ik dat dit ouderwets is; we halen al onze boeken van internet. Maar wat gaat de echte bibliotheek dan doen?
Goed, ik ben er nog niet uit, over de toekomst van de bibliotheek. Maar ik denk wel dat deze nauw verbonden is met het lot van het papieren boek.
@Frank: nou en of, het is een prachtige uitgave vind ik, nogmaals mijn dank!
De vraag is moeilijk te beantwoorden inderdaad, het kan nog alle kanten op. Een beetje bibliotheek, een beetje museum, een beetje ontmoetingsplek, versmelting met andere culturele of erfgoedinstellingen: ik houd met alle scenario's rekening 🙂