Hadopi, ebooks en piraterij
03 januari 2010
In Frankrijk is op 1 januari de downloadwet Hadopi in werking getreden. Daarmee treedt het land in de voetsporen van Groot-Brittannië. SOLV Advocaten schrijven in het jaarverslag internetrecht 2009:
Na een spectaculaire en controversiële procedure werd na lang discussiëren de zogenaamde Hadopi-wet in Frankrijk aangenomen. In andere landen is een dergelijke wet bekend onder de naam “3-strikes” wetgeving. De wet bestaat uit een procedure waarbij een persoon die auteursrechtelijk beschermde werken downloadt twee keer wordt waarschuwd voordat deze voor een bepaalde periode van het internet wordt afgesloten. Hoewel het Europees Parlement en andere belangenorganisaties op basis van fundamentele rechten tegen zulke voorstellen zijn, lijkt het erop dat een dergelijke wet wereldwijd wordt geïntroduceerd via een nieuw intellectuele eigendomsverdrag dat achter gesloten deuren in de maak is.
Dat illegaal downloaden door Hadopi uitgebannen zal worden is uiteraard een illusie. Er zijn genoeg manieren om de controles te omzeilen, ook in de wereld van Torrentsites die zich hoofdzakelijk richten op Franstaligen. Toch kun je nu al aan je water voelen dat de betrokken regeringen over een jaartje zullen spreken over het succes van de nieuwe wetgeving, als onderzoeken uitwijzen dat het gebruik van P2P afneemt. Dat gebruik daalt echter al een paar jaar. Met een afname van downloads heeft dat waarschijnlijk niet veel te maken. Het is aannemelijker dat illegaal downloaden zich verplaatst naar nieuwsgroepen en netwerken die de activiteiten van de gebruikers aan het zicht van ISP’s onttrekken. Dat alles neemt niet weg dat overheden en auteursrechtorganisaties de druk behoorlijk beginnen op te voeren.
Ondertussen, in boekenland, maken steeds meer mensen zich zorgen over de piraterij rondom ebooks. Dat ebooks massaal gekraakt worden is geen nieuws, je kunt bijna alle titels die je zoekt downloaden, soms zelfs in bestanden die duizenden boeken bevatten. Dat iemand als J.K. Rowling zo bang is voor piraterij dat ze haar boeken niet digitaal wil uitgeven verbaasde me wel. Zie het artikel Digital piracy hits the e-book industry, van CNN. Rowling gaat zelfs zo ver dat ze gebruikers waarschuwt voor de gevaren van illegale downloadsites.
Dat gegeven schreeuwde om een proef op de som. De eerste zoekactie op TPB leverde al meteen zes pagina’s met hits op. Sommige torrents bieden Word-documenten aan (is dat overgetypt?) maar PDF is natuurlijk ook leverbaar. In de commentaren bij zo’n torrent las ik wel dat de bestanden soms worden aangeboden door auteursrechtorganisaties, die in de VS meteen tot actie overgaan als ze zien dat je het bestand downloadt. Ik vind het opmerkelijk dat deze vorm van uitlokking is toegestaan. Afgezien daarvan blijkt het in ieder geval geen enkel probleem te zijn om de boeken over Harry Potter digitaal te bemachtigen. Dat zal Rowling toch ook wel weten? Zou zij dan nooit bedenken dat die piraterij mensen er mogelijk ook toe heeft aangezet haar boeken later alsnog te kopen?
De boeken leverden de schrijfster honderden miljoenen euro’s op. In die zin heeft ze het gelijk aan haar zijde. Maar schrijvers als Coelho en Doctorow hebben dat gelijk ook, juist omdat zij weten dat de illegale markt ook een positieve invloed kan hebben op de verkoop van boeken. Coelho was al een grote schrijver, maar Doctorow kwam pas op de bestsellerlijsten te staan nadat duizenden mensen zijn boeken eerst hadden gedownload.
Lees vooral ook Doctorow’s artikel How to destroy the book (dank voor de tip, Jeroen!) en trek zelf je conclusies. Het ‘beschermen van’ ebooks tegen piraterij zou je ook als diefstal kunnen beschouwen.
@
> Zou zij dan nooit bedenken dat die piraterij mensen er mogelijk ook toe heeft aangezet haar boeken later alsnog te kopen?
Even geen onzin graag; miljoenen mensen iets van je laten stelen voor de verkoop van een paar exemplaren? Als je een voorproefje wilt, dan kan dat met een eerste hoofdstuk, en dat heeft ze diverse malen gedaan. Je krijgt je leengeld niet terug als je het boek na het lezen niet leuk vindt, je kunt geen cakemix stelen en denken het goed te maken door na het consumeren besluiten het zelfde product alsnog te kopen.
Medewerkers van de drukkerij en/of beveiliging hebben in het verleden met hun mobiele telefoon onscherpe foto's gemaakt van alle pagina's van een drukproef van haar, en deze via USENET verspreid. De meeste andere boeken zijn door mensen overgetikt om naar rato te kunnen downloaden (mensen delen hun spullen het veiligst met andere criminelen). Van die Word-documenten weet ik als consument 100% zeker dat het illegaal materiaal is, en dus weiger ik het. Van een illegale kopie van een legaal elektronisch document kan ik dat niet zien, en dat vormt een probleem als het mij te koop wordt aangeboden, want ik wil op geen enkele wijze financieel bijdragen aan illegale praktijken (voor zover dat gaat, zie de zaak van Amazon's Animal Farm).
De auteur heeft dus besloten niet mee te doen aan het opgedringen van e-books, en alleen een dwaas formuleert dat als 'beperking van de keuzevrijheid van de consument'.
De mogelijkheid om zonder tussenkomst direct elektronisch te publiceren, heeft voor vele (zowel beginnende als gevestigde) auteurs de mogelijkheid gegeven om mensen voor een laag bedrag te laten kennismaken met hun werk (het schijnt zelfs dat er openbare leeszalen bestaan die dat ook doen). Dat het mogelijke spin-off effect ook bij piraterij kan voorkomen is duidelijk, alleen is de menselijke natuur dusdanig dat men al snel voor redelijke kwaliteit nooit meer wil betalen, en dat stimuleert de middelmatige schrijver nooit om zijn meesterwerk te ontdekken.
@Anoniem,
Je vergelijkt het met cakemix en leengeld maar vergeet niet dat je de boeken en tijdschriften in bibliotheken ook gratis in kunt zien zonder te lenen en dus te betalen en voor een habbekrats kunt kopieeren. Cakemix eet je op, dat is sowieso iets anders in mijn ogen.
Zelf heb ik meerdere boeken die ik al had als PDF later alsnog gekocht. Waarom? Omdat ik ze wilde hebben of omdat ik niet van het scherm wilde lezen maar van papier. The Wealth of Networks, Remix van Lessig, het boek van Erwin Blom, de boeken van Icke: noem maar op.
In het geval van Rowling geldt (denk ik) dat er heel veel mensen zijn die de verzameling boeken compleet willen hebben. Dat is veel leuker dan een torrentbestand met daarin 7 pdf's.
Daarover gesproken: om te kijken of het verschil heel groot is ben ik net even naar een torrentsite gegaan en heb ik de torrent met de 7 potterboeken even gesleurd. Keurige scans in keurige pdf's. Natuurlijk weet het gros van de downloaders dat het illegaal is, maar het onderscheid met legale bestanden is verder nihil qua uiterlijk. Die overgetikte tekstbestanden op USENET laten misschien geen twijfel bestaan…dat doen deze documenten wel.
Neemt niet weg dat het het goede recht van Rowling is om haar eigen keuzes te maken in dezen. Vanzelfsprekend zou ik bijna zeggen. Maar het onderscheid wordt steeds dunner, zeker nu de ereaders oprukken. Ik geloof wel dat iedere auteur of rechthebbende recht heeft om de strijd te voeren, ik denk alleen wel dat het achterhoedegevechten zijn en dat je er beter aan doet er niet te ingewikkeld over te doen: je wint het gewoon niet. Beter zoek je naar meerwaarde in het fysieke, betaalde product.
De film Avatar vond ik daar wel een aardig voorbeeld van. De 3D-ervaring voegt iets toe. Mede daarom zijn miljoenen mensen (ook ik) naar de bioscoop gegaan.
Maar wat is de meest gedownloade film van dit moment?
Als die film niet gedownload had kunnen worden: zou er dan een miljard meer zijn omgezet? Ik waag het toch te betwijfelen…