Nuchter dronken worden: alcohol in pilvorm

27 december 2009

Drugs is een merkwaardig woord. Als een Nederlander het hoort denkt hij vooral aan de betekenis die de van Dale geeft: verdovende middelen (m.i. een onvolledige definitie omdat niet alle drugs verdoven). In het Engels heeft het woord echter veel meer betekenissen, die de lading van het woord beter dekken.

Het gekke is dat de herkomst van het Engelse woord misschien wel Nederlands is. Op Wiktionary lees ik, onder ‘Etymology’: From French drogue, probably from Dutch droog; akin to English dry; thus origin, “dry substance”, “herbs”, “plants”, or “wares”.” Kennislink formuleert het nog iets duidelijker:

Wij gebruiken het woord alleen om naar geestverruimende middelen te verwijzen (bijvoorbeeld wiet of hasj), maar in het Engels heeft het een ruimere betekenis: drugs zijn middelen die iets doen met je lichaam of geest. Dat kunnen geestverruimende middelen zijn, maar ook gewoon medicijnen. Bij de overname uit het Engels is dus een deel van de betekenis verloren gegaan. Het Engelse drugs is ontleend aan het Franse drogues, wat eveneens de ruimere betekenis had. Hoogstwaarschijnlijk is drogues in de middeleeuwen ontstaan uit het Nederlandse droghe. Droge waren zijn kruiden die droog bewaard werden, en kruiden werden in de middeleeuwen vaak als medicijn gebruikt.

Merkwaardig, zeker als je beseft dat de Nederlandse Wet- en Regelgeving drugs bijzonder inconsequent benadert. Het is geen enkel probleem om je mik een leven lang vol te gooien met Prozac maar je krijgt met de mattenklopper als je het in je hoofd haalt een zwammetje op te peuzelen. Je mag allerlei soorten verdovende middelen in je kanaal schuiven, maar je dient je verre te houden van middelen waarvan je uit je bol gaat. Stel je voor dat je iets geks doet…

De moeder aller uitzonderingen op die regel is ‘Koning Alcohol’. Naar het schijnt drinkt 81 % van de Nederlandse bevolking wel eens alcoholhoudende dranken. 10 % van de burgers valt in de categorie probleemdrinkers. Nu ben je dat volgens de geldende maatstaven nogal snel maar toch, het geeft wel aan dat alcohol tot in de haarvaten van de Nederlandse samenleving zit. Ook in de mijne dames en heren, daar hoef ik geen doekjes om te winden. Ik schreef al eens dat het ‘wel snor zit met mijn sociale netwerk‘ en dat geldt nog steeds. Thuis drink ik zelden maar ik ben meer dan regelmatig in de kroeg te vinden. Soms zomaar een uurtje, soms ‘anderhalve werkdag’. Als ik lekker zit zit ik ook echt lekker namelijk. Hoeveel er dan precies gedronken wordt hangt een beetje af van de situatie en het gezelschap, dus laat ik het er op houden dat het best veel is soms.

Natuurlijk voeg ik er meteen verdedigend aan toe dat mijn liefhebberij geen of nauwelijks invloed heeft op andere dingen. Van regelmatig bovengemiddeld drinken heb je minder last dan van eens per week ‘bingen‘. Bovendien durf ik te beweren dat ik prima zonder drank kan (in tegenstelling tot sigaretjes) en dat ik vooral een ‘sociale drinker’ ben. Dat begrip wordt vaak verward met ‘voor de gezelligheid, dus dat telt niet‘ maar betekent in mijn geval dat ik alleen drink in gezelschap. Het inkoppertje in dezen is dan “ah, dus daarom zoek je zo vaak gezelschap op” maar mensen die dit blog volgen weten dat ik ook heel vaak geen gezelschap opzoek. Ik krijg vaker de vraag of ik niet te veel achter de computer zit dan de vraag of ik niet een beetje te vaak naar de kroeg ga. Daarover kan ik alleen maar zeggen dat veel mensen geen idee hebben. Ze weten niet hoeveel tijd een gemiddelde blogpost mij kost en ze weten niet hoe ik leef in de wereld die koningin Beatrix voorstaat. Gedrag wordt soms al snel als extreem bestempeld.

Hoe het ook zij: de overheid legt de drinker, waarschijnlijk om economische redenen, geen strobreed in de weg en krijgt straks ook een andere kaskraker in het vizier. Zojuist las ik namelijk dat de wetenschap werkt aan een drug die nagenoeg dezelfde uitwerking heeft als alcohol, maar dan zonder de bijwerkingen. Het pilletje maakt de gebruiker wel een beetje dronken maar hij of zij kan vervolgens wel autorijden en zonder kater naar het werk, de volgende dag.

Het wordt gepresenteerd als een oplossing voor een groot maatschappelijk probleem maar net als Disinfo.com moet ik meteen denken aan ‘de heerlijke nieuwe wereld’ van Aldous Huxley, de dystopie waarin elke gewenste gemoedstoestand kan worden opgeroepen door de inname van Soma. Met al die Prozac, Viagra en Kamagra lijkt onze maatschappij al meer op Huxley’s wereld dan hij in de jaren ’30 van de vorige eeuw had kunnen bevroeden maar waarschijnlijk is dit nog maar het begin. De natuur wordt volledig gesynthetiseerd en gereguleerd. De overheid bepaalt wat wij innemen en verdient daar geld aan. De echte natuur moet uiteindelijk ondergronds.

Maar zelfs als je dat schrikbeeld buiten beschouwing laat kun je je afvragen of de voorgestelde roes van dit middel wel interessant is voor mensen die graag alcohol drinken. Sommige mensen doen het voor de ontspanning, of om zich wat losser te voelen maar volgens mij gaat de meerderheid nu juist voor de roes die dit middel probeert weg te nemen. Die roes haalt je weg uit de sleur van alledag en geeft je de losheid die je in het keurslijf van het normale leven node mist. Daar gaat de pillendraaier uit dit verhaal even aan voorbij.

Mijn ‘nee’ heeft ‘ie in ieder geval. En met die gedachte sluit ik de laptop af en begeef ik mij richting bar. Gezellig een paar biertjes drinken, want ik mag morgen toch niet kunnen zeggen dat ‘het gisteren alleen maar serieuze onzin was’?

@

Schilderij: Rubens (Bacchus)