Terreinwinst voor Open Source in bibliotheeksector
30 juli 2009
“Open source is effectief, ideaal en gevaarlijk”, kopte Webwereld afgelopen dinsdag. Dat Open source software gevaarlijk is voor de eindgebruiker weiger ik te geloven, maar het artikel maakt wel duidelijk dat de discussie over het inzetten van deze software nog lang niet is uitgewoed. Het artikel toont ook aan dat open source niet alleen voordelen heeft.
Desondanks ben ik een groot voorstander van OS. Ik werd dan ook aangenaam verrast door een bericht van Jan de Waal op B20: volgens een eerste inventarisatie werken er inmiddels minstens 283 bibliotheekvestigingen in Nederland met Joomla, een open source Contentmanagement Systeem. Dat zijn er meer dan ik had durven hopen.
Jan schrijft dat “Joomla het grootste gezamenlijke CMS is dat door bibliotheken gebruikt wordt” en dat “de landelijke digitale bibliotheek hier rekening mee zal houden in hun ontwikkelingstraject”. Die tweede opmerking sluit aan op wat ik twee weken geleden hoorde in Tilburg, tijdens het eerste overleg van de werkgroep Etalages.
De Zeeuwse Bibliotheek zie ik Joomla nog niet zo snel gaan gebruiken voor haar websites. De website krijgt binnenkort weliswaar een redesign maar het CMS dat daar voor gebruikt zal worden was al veel langer geleden aangeschaft.
Ik nam me vorig jaar desondanks voor de mogelijkheden van Joomla te verkennen omdat kennis van het pakket wellicht ook van pas zou kunnen komen bij externe projecten. Een collega van automatisering gaf Joomla daartoe een plekje op onze servers. In de praktijk ben ik er echter nog niet aan toegekomen, daar heeft het net iets te weinig prioriteit voor.
Drie weken geleden kreeg ik bezoek van een delegatie van Bibnet. (Johan Mijs en collega’s) Toen we spraken over online communities legde ik uit waarom ik er ooit voor had gekozen om het tamelijk gesloten Ning te gebruiken (gebruiksgemak vooral) en verklaarden zij waarom ze hebben gekozen voor Drupal: (een OS tegenhanger van Joomla) onafhankelijkheid en de vrijheid om een website in de toekomst uit te bouwen. Het klonk heel logisch allemaal.
Dat gesprek deed me achteraf mijmeren over de mogelijkheden van een eventuele overstap van Ning naar Joomla of Drupal, bijvoorbeeld voor Bibliotheek 2.0. Ik vrees dat het voorlopig bij mijmeren zal blijven. B20 is en blijft namelijk een vrijetijdsproject en ik vermoed dat Ning voorlopig geen exportfunctie voor alle content zal bieden. Over de technische kennis om het anders te doen beschik ik (nog) niet.
Als ik mogelijkheden zou willen verkennen zou ik dus veel meer vrije tijd in de materie moeten investeren. Daar heb ik eerlijk gezegd weinig zin in. Ik zou ook kunnen proberen ondersteuning voor het platform te zoeken bij koepelorganisaties of externe partijen. Dat is ook nog niet zo eenvoudig. Ik sprak er onlangs bijvoorbeeld over met Naomi Deegenaars. Zij vond het een goed idee om B20 te verankeren en naar een hoger niveau te tillen maar in dit stadium is het te rommelig binnen de sector om daar echt handen en voeten aan te kunnen geven. Ik zou misschien een kans maken als ik een subsidie-aanvraag zou doen maar dat traject is me toch echt te complex en grootschalig voor een community die ontstond uit het experimenteren met de mogelijkheden van Ning.
Om een lang verhaal kort te maken: ik zie noch mezelf, noch de Zeeuwse Bibliotheek, op korte termijn aan de slag gaan met Joomla. Dat maakt me niet minder enthousiast. Ik hoop dat er nog vele bibliotheken zullen volgen. Ik hoop nog harder dat onze catalogi en informatiesystemen op termijn ook open source zullen worden. Ik hoop tenslotte dat de nieuwe Digitale Bibliotheek Nederland uiteindelijk door openheid uit zijn voegen zal barsten. Omdat het kan. Omdat het moet.
Meer lezen:
Waarom open source moet?
Overheid open u
Joomla!
Bibliotheken en Open Source: praktijkvoorbeelden
Hoe betrouwbaar is open source bibliotheekcatalogus Koha?
Hoe duur moet commerciële software worden voordat we Open Source overwegen?
@
In mijn onderzoek naar Joomla ben ik natuurlijk andere systemen tegen gekomen.
Drupal heeft bibliotheek Veghel (hadden trouwens voorheen Joomla) Andere NL-bibliotheken ???, in Belgie zijn er wel een aantal
Bart4cms De meijerij en een test in Tilburg met een jeugdsite. Andere biebsites ???
Een 4 tal bibliotheken hebben bij netvlies een site laten ontwikkelen. Maar bij Netvlies en ook Bart heeft niets met open source te maken, je betaalt gewoon voor je dienst. Kies je voor een eigen cms dan is altijd het "uurtje factuurtje" als je iets extra's wilt of mee wilt gaan in de vaart der ontwikkelingen.
Ik wil niet zeggen dat Joomla gratis is, wie een eigen site wilt ontwikkelen met een eigen gezicht zal altijd een webbouwer en grafische mensen moeten inhuren. Maar het voordeel is wel dat je als bibliotheken hetzelfde cms gebruikt.
@Jan: Bibliocenter met 21 bibliotheekvestigingen of –servicepunten gebruikt ook Drupal.
Zie verder onder meer de discussies op de Bibliotheek 2.0 Ning:
– 'Ervaring met Open Source bibliotheeksoftware?' en
– 'cms en bibliotheken'
Joost Geraets – OpenNieuws.nl
🙂
En… ook de:
– Bibliotheek Waalwijk (6 vestigingen);
– Bibliotheek Zundert / Rucphen (5 vestigingen, 8 servicepunten);
– Bibliotheek Waterland (13 vestigingen);
– BiblioPlus (12 vestigingen, 6 servicepunten)
hebben een Drupal website.
Ik kom dus voorlopig uit op in totaal 52 bibliotheek-vestigingen en 21 -servicepunten die Drupal gebruiken.
Het eerder genoemde Bibliocenter heeft 14 vestigingen en 7 servicepunten. Veghel en Erp zijn twee (2) vestigingen.
Ik ben blij dat meer bibliotheken voor Drupal =open source hebben gekozen dan ik heb kunnen vinden. Dit pleit voor een landelijk onderzoek (en voorlichting) zodat duidelijk welke cms gebruikt worden en welke kosten met ontwikkelen van websites gemaakt worden.
Het lijkt mij onvermijdelijk dat meer en meer bibliotheken met open source producten gaan werken. Net omdat ze de mogelijkheid bieden om overgenomen te worden door te geïnteresseerde gebruiker. De bib kan daardoor ook langs een passievere weg helpen informeren over wat er zoal niet bestaat in het IT wereldje. Een OPENbare bibliotheek die niet open is lijkt mij dan ook meer een tegenstrijdigheid.
Dat artikel op Webwereld is geen redactioneel artikel, maar een column van Jan Baan, die gewoon voor zijn bedrijf Cordys, de passie preekt.
Verder heb ik laatst van iemand een interessante scriptie gekregen over open source in bibliotheken, heb jij die ook gehad?
Ik ken de scriptie niet… maar open source in bibliotheken kan op verschillende manieren. In Oss hebben we ubuntu install party's (dus voorlichting aan publiek), gebruiken Joomla voor talloze bibliotheeksites in Oss (stuk of 8) en ons bibliotheeksysteem van HKA gebruikt ook steeds meer open source programma's.
Ik ken de scriptie niet… maar open source in bibliotheken kan op verschillende manieren. In Oss hebben we ubuntu install party's (dus voorlichting aan publiek), gebruiken Joomla voor talloze bibliotheeksites in Oss (stuk of 8) en ons bibliotheeksysteem van HKA gebruikt ook steeds meer open source programma's.
Bedankt voor de reacties een aanvullingen allemaal. Ik zou die scriptie ook wel eens willen lezen eigenlijk. Staat 'ie ergens online?
Het is interessant om de ontwikkelingen te volgen hoe dan ook!
Nieuwtje: het Zeeuws Archief werkt aan een nieuwe site en kiest daarbij voor open source software. Waarschijnlijk wordt het drupal…
Ik hou je op de hoogte.
Dat is ook mooi nieuws Lineke! Nemen jullie daarmee ook afscheid van een oud CMS, gekoppeld aan een vaste leverancier of beheerden jullie alles zelf?
Ik moest even zoeken maar je kunt de scriptie van Lennert Holvoet hier downloaden:
//dl.getdropbox.com/u/1075783/eindwerklennertholvoet2009b.pdf
Catharina bedankt voor het opsporen. Staan interessante zaken in over Ubuntu en gebruik van firefox in Belgische en amerikaanse bibliotheken. Helaas wordt het gebruik van Joomla of Drupal niet onderzocht.
Is wel grappig om te lezen dat de meeste mensen IE niet eens missen in het internetgebruik. Maar volledig Open Source geeft toch problemen omdat de meeste gebruikers nog office documenten hebben.
Ha Catharina,
Daar moet ik wel om lachen want die scriptie staat hier al een paar weken rechts op het blog als link, naar deze post op bibliotheek 2.0
Dat kon zowel jij als ik niet weten natuurlijk maar achteraf gezien had je niet ver hoeven zoeken 🙂
Evengoed bedankt!
@Jan; over het algemeen kan Open Office prima overweg met MS Office bestanden. Open Office kan die gewoon openen en bewerken. Wat misschien wel eens een probleem kan geven is dat omgekeerd MS Office het standaard formaat van Open Office niet kan lezen, maar daar zijn wel oplossingen voor. MS Office heeft daar nu bij mijn weten ook een plug-in voor.
Ik werk zelf met zowel Joomla als Drupal; Joomla gebruiken wij vooral voor de wat eenvoudiger websites en Drupal voor de complexere, met bijvoorbeeld een grote database. Drupal en Joomla zijn wel heel verschillend; Drupal is meer modulair en daardoor flexibeler. Ook worden alle modules die via drupal.org aangeboden onder een en dezelfde licentie aangeboden (GPL2), bij Joomla is dat verschillend. Verder is het natuurlijk afhankelijk van de functionaliteiten die bibliotheken nodig hebben.
@Edwin: nou ja zeg! 🙂
Cms? Wat is dat? Wij werken nu nog met kale html, het ambachtelijke werk zeg maar. Maar wel helemaal in eigen beheer dus!
Cms? Wat is dat?
Zoek eens op internet zou ik zeggen. Wij werkte 5 jaar geleden ook nog met HTML (en daar is niets mis mee) want vaak is dat nog de uitkomst van een gebouwde website. Maar bij een CMS website is de layout en de inhoud van de website gescheiden. Dus wil je een andere "look" dan is dat erg eenvoudig te regelen. De content (=plaatjes en teksten) van je website blijft in takt. Hiernaast werkt een site (joomla bijvoorbeeld) ook met RSS-feeds, automatisch search enz enz..
@Jan, ja, ik weet wel wat een cms is. Het was ironisch bedoeld… ik zal er volgende keer een smiley bij zetten 😉 Ik wilde even aangeven dat we enigszins achterlopen wat dat betreft. Het is ook wat onbeheersbaar geworden, vandaar dat we nu wél een cms willen. Ik bedoel, rss-feeds zit ik handmatig aan te maken nu.
Draaien ook onder Drupal : de websites van 17 Brusselse bibliotheken + het webportaal van de Nederlandstalige Brusselse bibliotheken. Voor een overzicht : //www.bruno.be
@bbd75116d0da71b9b4405aab456f544a Dank Hendrik!