Uitgelezen: Beter Internet

10 augustus 2008

Twee maanden geleden verscheen het vierde deel in de reeks The Next Ten Years: Beter Internet, onder redactie van Karin Spaink. Deel twee uit die reeks besprak ik eind 2006.

Ik las dit boekje met veel plezier. Na een inleiding van Spaink over Web 2.0 komen achtereenvolgens Paul Schnabel, Abram de Swaan, Bernt Hugenholtz en Michiel Schwarz aan het woord om, als ‘welgeleerde buitenstaanders’ hun mening over het internet zoals we het nu kennen te geven.

Ik citeer van de flaptekst:

Nu gebeurt er inderdaad ineens razend veel interessants op internet. Veel technieken die eerder alleen door doorgewinterde nerds waren te gebruiken, zijn nu drastisch vereenvoudigd en daarmee voor iedereen ontsloten. Software is meer op gezamenlijk gebruik toegesneden dan vroeger. Onder veel professionele gebruikers en ontwikkelaars bestaat om die redenen een nieuw en aanstekelijk enthousiasme over de mogelijkheden van het net. Samengevat is de gedachte dat we momenteel middenin de overstap zitten van een statisch web naar Web 2.0: de vernieuwde, verbeterde versie van internet. Maar juist wie denkt met iets nieuws bezig te zijn, loopt een groter risico op blikvernauwing dan gemiddeld.
Daarom willen we de blikrichting eens omdraaien. Wat denken welgeleerde buitenstaanders van de ontwikkelingen op internet? Zijn de dingen die nieuw zijn op internet ook nieuw daarbuiten? Is internet de motor van verandering die de optimistische aanhangers van de Web 2.0-gedachte erin zien, of is het eerder zo dat veranderingen die elders al langer gaande waren, nu ook hun beslag vinden op internet? En wat kunnen internetliefhebbers leren van andere vakgebieden?

Veel, kan ik jullie melden. Ik deel bijvoorbeeld lang niet altijd de mening van de Swaan maar ik vind het mooi hoe hij de sporen die mensen achterlaten op het web beschrijft als ‘openbare referentiepunten, waardoor de ander kan zien waar iemand van houdt en welk cultureel kapitaal iemand bezit.’ Hij stelt dat je met internetgedrag feitelijk je culturere referenties in kaart brengt en dat de motivatie om dit te doen nauw samenhangt met een cultuuromslag die veel verder reikt dan het web. In de afgelopen decennia zijn we als samenleving ‘heel anders gaan nadenken over wat privé is’. Daar heeft hij een goed punt.

Het verhaal van Hugenholtz is ook bijzonder boeiend. Hij gaat in op auteursrecht en Creative Commons en legt daarbij zowaar enkele hiaten in het betoog van Yochai Benkler bloot. Hugenholtz’s visie op de nieuwe rol van ‘experts’ is interessant. Aan de hand van de evolutie van een website als Boek9 laat hij zien dat online samenwerking van experts ertoe kan leiden dat de rol van bijvoorbeeld een wetenschappelijke uitgever marginaler wordt maar waarschuwt hij tegelijkertijd voor de gemakzucht van mensen als het gaat om het zoeken naar betrouwbare informatie. “Mensen nemen geen tijd meer om nog goed na te denken”, stelt hij. Als je onder ‘mensen’ de meerderheid van de mensen verstaat -en op die meerderheid doelt hij-, heeft hij natuurlijk gelijk. Hoe spijtig dat ook is.

Ook de gesprekken met Schnabel en Schwarz zijn zeer de moeite waard en daarmee dus ook de aanschaf van dit boekje. Voor die 5 euri hoef je het niet te laten in ieder geval. Lenen kan natuurlijk ook.

Zie ook de besprekingen op MediaBlog en Emerce.

@