Bibliotheken bouwen waar het nodig is: Ree Sheck in Guayabo
16 juni 2008
Het is bijna vanzelfsprekend dat ik het na een half uurtje wel had gezien. Ze lagen er keurig gesorteerd bij hoor, die stenen, daar niet van, maar hoe je het ook draait of keert: graniet blijft graniet, ook als je er vanuit vier verschillende hoeken naar kijkt. De enige reden waarom ik het monument niet meteen op een draf verliet was gelegen in het feit dat het zich in een prachtig nevelwoud bevindt. Tijdens de wandeling liep ik spontaan een kleine familie dassen tegen het lijf, en een diertje dat nog het meest leek op een marter. Altijd leuk.
Na een uurtje had ik het met al dat natuurschoon ook wel gehad en ik besloot de vijf kilometer terug te lopen over een van de slechtste wegen die mijn ogen ooit mochten aanschouwen. Die weg leek louter te bestaan uit een laag verpulverde bitumen waarover het asfalt nooit gelegd was. Het gevolg daarvan laat zich makkelijk raden: de vele slagregens hadden van de weg een gatentapijt gemaakt waar alleen chauffeurs die de reuzenslalom beheersen op durven te rijden.
Aan weerszijden van de weg vooral woningen in verval. Van de schoonheid van verval ben ik normaal gesproken altijd op een merkwaardige manier gecharmeerd maar als het gaat om verval dat nog steeds bewoond wordt ligt dat toch net effe anders…
Groot was dan ook mijn verbazing toen ik het pand op bovenstaande foto zag liggen tussen al die bouwvallen. Niet alleen de bouwstijl viel op vanwege het afwijkende karakter, ook het glimmen van het dak trok alle aandacht naar zich toe. Omdat mijn maat me had verteld dat het hier ging om een kleine bibliotheek annex studiecentrum in aanbouw, besloot ik even een praatje te gaan maken met de groep mensen die voor het gebouw juist bezig was een verzameling stoelen te verven.
De projectverantwoordelijk bleek ook aanwezig te zijn in de persoon van de Amerikaanse Ree Sheck. Toen ik haar vertelde dat ik een nieuwsgierige, Nederlandse bibliothecaris ben die om die reden een praatje kwam maken, stak zij meteen enthousiast van wal.
Ree Sheck belandde in 1984 in Costa Rica, om daar als journaliste verslag te doen van de legerloze politiek van de Costaricaanse regering. Na het tragische overlijden van haar nog veel te jonge zoontje kwam zij in warm contact met de bevolking van Guayabo. Toen haar later ter ore kwam dat er nauwelijks middelen voor onderwijs beschikbaar waren in het dorp besloot zij zich voor dit doel in te gaan zetten door fondsen en vrijwilligers te werven en ieder half jaar naar Guayabo terug te keren.
Na een paar jaar werd duidelijk dat er ook behoefte was aan een kleine bibliotheek en een onderwijscentrum. De tijd bleek echter keer op keer niet rijp, waardoor het van het uitvoeren van alle mooie plannen lange tijd niet kwam. Tot twee jaar terug. Door een samenwerkingsverband met onderzoekscentrum Catie (waar Ree inmiddels hoofd communicatie is) bleek het Departement van Ontwikkeling brood in het project te zien en geld beschikbaar te willen stellen.
Ree vertelde daarna over alle problemen rondom de bouw en de oplevering. Toen we vervolgens spraken over de periode na de oplevering werd het pas echt interessant: de stichting beschikt namelijk nog niet over een passend catalogussysteem, nog niet over de benodigde computers, nog niet over mensen met kennis van bibliotheekzaken en ook nog niet over vrijwilligers die tegen kost en inwoning gastcolleges willen verzorgen. Aangezien de bibliotheek ook zal gaan fungeren als een kenniscentrum op het gebied van milieu en archeologie (de architectuur van het pand is gebaseerd op de bouwstijl van de hutten van eerdergenoemde opgravingen) zijn zulke vrijwilligers hard nodig.
Toen ik vertelde over mijn werk en mijn ervaringen met gratis tools als Library Thing wist Ree niet wat ze hoorde. We spraken af dat ik haar snel zou mailen om haar te voorzien van meer informatie. Ik beloofde ook oproepen te doen voor vrijwilligers op de diverse Ning-netwerken en bij de studenten van de Roosevelt Academy op Facebook.
Toen we elkaar bij het afscheid de hand schudden lachtte ze dat het toeval soms letterlijk om de hoek ligt. Het is natuurlijk ook best opmerkelijk dat er, in the middle of nowhere, opeens een joker je terrein op komt lopen met de mededeling dat hij een Nederlandse bibliothecaris is en bereid is je -digitaal- te helpen bovendien. De grijns op mijn gezicht bleef nog wel even hangen. Interpersoonlijk netwerken 1.0 als basis van internationaal netwerken 2.0.
Is het niet prachtig?
De grijns veranderde niet veel later in een grimas toen ik iets te eten wilde scoren bij een plaatselijke semi-kruidenier. Waar ik verwacht had voor 750 Colones voorzien te worden van een portie gebraden kipkluifjes, werd ik afgescheept met een diepgevroren kip van anderhalve kilo. Voor 2000 Colones. Ik kreeg er gelukkig wel een oudbakken stokbrood bij, voor maar 500 Colones extra. Omdat ik het zo aandoenlijk vond dat ik ook het ouderlijk bed aantrof in de winkel liet ik het er maar bij zitten. Zaniken over drie euri doe je gewoon niet op een Guayaboaanse zondag.
Over mijn avonturen bij de stierenrodeo en mijn confrontaties met misschien wel een van de giftigste slangen en een van de meest behaarde spinnen van Costa Rica vertel ik een volgende keer, lieve kijkblogkinderen.
Nu is het weer tijd om mezelf te wentelen in de harde confrontaties van Naomi Klein. Haar Shock Doctrine bewijst maar weer eens hoe verrot de wereldpolitiek en dan vooral het kapitalisme in elkaar steekt. Wat is het dan toch fijn dat je af en toe nog mensen op je weg treft die nog leven voor een ideaal.
Ook daarom vond ik het de moeite waard om jullie nu alvast kennis te laten maken met het werk van Ree.
Wat een verhaal toch weer. Het klinkt als een kruising tussen een nieuw avontuur van Kuifje en en een bladzijde uit een dagboek van een zendeling. Ed, dat idee om een boek te gaan schrijven komt voor mijn gevoel steeds dichterbij, als ik zo je eerste bladzijde hierboven lees.
Super verhaal!
Misschien kan er aan dat hele happe.ning gebeuren in het najaar nog een inzamelingsactie gehangen worden tbv het beschreven project? Daar kunnen we vast een 2.0 draai aan geven.
Ik heb trouwens wel het idee dat je steeds vaker online bent naarmate je langer in Costa Rica bent? Ontwenningsverschijnselen? đ
Inderdaad een superverhaal! : )
En ik sluit me helemaal aan bij de opmerkingen van Boesje. Sterker nog, ik zie al een film voor me.
In het begin zien we je op het librarianbootcamp. Klauterend over boekenkasten, kruipend onder datakabels (terwijl messcherpe DVD’s over je hoofd scheren) en terwijl de sergeant naast je “Ontsluiten die hap Van Mijnsbergen. Ontsluiten!” scandeert, zien we je een thesaurus in no-time in elkaar aan het zetten.
In het tweede bedrijf zien we vervolgens een dramatische scene waarin je een bevriende bibliothecaris verliest aan de duistere kant van de informatiechaos. En om je heen zie je steeds meer tekenen van het informatieverval.
Moegestreden en cynisch geworden belandt je in een duister zuiplokaal in de rimboe van een Latijn-Amerikaans land. Terwijl je het zelfgebrouwen gerstenat je met moeite laat smaken, komt vervolgens de lokale bibliotheek in beeld.
En dan begint het spannende gedeelte van de film pas echt. Een bevallige lokale bibliothecaresse zoekt je hulp en na aandringen (inclusief een heftige discussie waarin je je afkomst niet mag verloochenen (zoals je altijd ziet in de Hollywoordfilms)) trekken jullie samen ten strijde tegen een bende gewetenloze bandieten die telkens boeken op de verkeerde plaats terugzetten en godslasterende woorden in boeken doorstrepen.
Na een spannende achtervolgingsscene in een bibliotheekbus (waarbij je uiteraard vanuit de bus in het andere voertuig springt om de rijdende schurk tot stoppen te dwingen) belanden jullie in het hoofdkwartier van de bende. De lokale bibliothecaresse blijkt gevangen te zijn genomen en bungelt aan een rafelig touw boven een kokende pan met daarin een mengsel dat het midden houdt tussen chili concarne en paprikastamppot.
Vanzelfsprekend versla je de opperschurk en bevrijd je de lokale bibliothecaresse (die naast lokaal en bibliothecaresse ook nog bevallig is).
In het eindshot zien we jullie dan samen de lokale bibliotheek weer opbouwen waarbij voortaan niet alleen boeken worden aangeboden, maar waar de lokale bevolking internetcursussen kan volgen, audioboeken worden verstrekt, de nationale literatuurgrootheden worden vereerd en in een achterkamertje honderden jongeren werken aan een nieuwe zoekmachine (gebaseerd op natuurlijke taal) die Google gaat verslaan.
Zo ongeveer dus.
Groet,
Robert
(die op dit moment veels te veel tijd heeft bij het bedrijf waar hij gedetacheerd is)
Hey Library 2.0 Evangelist, met zulke avonturen gaan we dat stoffige imago misschien toch nog eens van ons afschudden! (hoewel, aan stof geen gebrek daarzo denk ik)
Maarre, inderdaad goed plan van Daan, moeten we zeker iets mee doen bij de bibliotheek20.happe.ning!
Ed,
We hebben nog wat goeie 2de hands computers staan in de kelder. Oude RA-pc’s.
Wellicht kunnen we hier wat mee.
Even overleggen als je weer terug bent.
gr.
Han
PS vergeet niet te om je heen te kijken en te lachen tijdens je canopy avontuur.
@ Boes: thanks pal! Waar rust en minder op stap gaan al niet goed voor is đ
@ Daan: een goed idee: ik had ook al aangeboden een blog in te richten. Moeten we het zeker eens over hebben! Ik wacht nog even de precieze wensen af, na de vakantie.
Ik ben sinds ik hier ben elke dag wel een uurtje op de computer maar beperk me vooral tot de privemail en kan niet relaxed in netvibes en alles wat veel plaatjes of video heeft. Als ik blog doe ik dat eerst in wordpad. Vandaar dat er wel eens rare spaties enzo in zitten.
Soms kan ik het niet laten om toch even in de mobiele versie van netvibes te klikken maar nu pas merk ik hoe zwaar de meeste blogs en sites laden. Het valt me eerlijk gezegd nog mee met de ontwenning. Pak nu sneller een boek om zomaar een paar uur te lezen. Lang geleden dat ik dat had đ
@ Robert: jouw scenario mag er ook zijn zeg!
Vooral dat van die bevallige dame spreekt me wel aan đ
Thanks
@ Gerard: leuk dat jij er ook iets in ziet. Kunnen we vast wel iets moois omheen bouwen!
@ Han: daar dacht ik ook nog aan. Super! Moeten we alleen kijken hoe we ze daar krijgen. Misschien een keer een oproep doen!
Kom ik zeker op terug!
@
Soms lees ik een boek en ben ik blij met mijn eigen fantasie. Vrij om mijn eigen beelden te creeren.
Soms lees ik een boek en wil ik vooral de film niet zien. Koesteren… die beelden.
Nu ben ik blij dat ik de hoofdpersoon van al deze posts een beetje ken en af en toe “live in concert” mag aanschouwen.
Heerlijk geschreven, heerlijk om mee te beleven.
Beetje fantasie blijft er altijd, groet ook aan Bram đ
M
Maring, je bent een schat.
Bram vindt het maar niks allemaal, dat gereis, maar laat je desondanks teruggroeten đ
Kon de link eerder niet vinden, maar nu wel; dit lijkt me ook wel heel bruikbaar daarzo.
Super Gerard!
De link kwam me bekend voor trouwens: blijkt het een van mijn laatste postjes voor de vakantie geweest te zijn, op 31 mei đ
Maar ik had er nog niet aan gedacht dat die link wel eens heel zinvol zou kunnen zijn in dezen.
Thanks!
Wederom een mooi reisverslagje Ed! Volgens mij bevalt het je uitstekend daarzo. Wie weet ligt er nog een baan als Bibliothecaris 2.0 in Costa Rica voor je in het verschiet ;o). Overigens sluit ik me aan bij de rest. Goed plan om er iets mee te doen tijdens jullie happe.ning!
groet,
Alinda
Je brengt de bibliotheek (nu wel heel letterlijk) naar de mensen toe. Wat mooi om te lezen!
Ontwikkelingswerk vind ik helemaal bij je passen! Dat doe je hier tenslotte ook đ
Klaar om te wenden? Ree! En wij doen mee!
Libraryjoker meets poisonous snakes and hairy monsters. Ik kan niet wachten op het vervolg!
Nu nog: Edwin’the movie’:-)
@ Ali: dank je wel. Het lijkt me best een aardige dependance maar nog beter: een ideaal voorbeeld om te laten zien dat digitaal alle grenzen (zowel fysieke als culturele) kan overwinnen!
Ik heb je mms trouwens niet geopend want daarvoor moet ik gaan Roamen met de Kaiser en ik heb geen flauw idee wat dat kost hier in CR.
@ Marien: dat ontwikkelgevoel krijg ik zelf ook een beetje zo zachtjes aan. Help om geholpen te worden! Ik zal Ree ook vertellen van de enthousiaste reacties!
@ Jan: en dan jij als mijn eigen Sean Connery in de rol van tegenspeler đ
Hey cool, Costa Rica! Waar mijn echtgenote vandaan komt đ Ik kwam hier via Jf terecht. Woon je in Costa Rica? Of …?
Hoi Henri,
Getrouwd met een Tica! Ik had het er vanochtend nog met mijn vriend over dat het best moeilijk is om het karakter van hen te doorgronden, zeker als je de taal niet spreekt.
Ik ben hier ‘slechts op bezoek’. Ik heb drie weken genoten van het platteland van Cartago.
Volgende week weer terug naar de lage landen.
Wat of wie bedoel je met Jf? Dat zegt me zo snel even niks, eerlijk gezegd.
Bedankt voor je reactie!