clear

zoeken

search

Over gestolen en te laat ingeleverde bibliotheekboeken

22 augustus 2008


Ria Smith attendeerde ons maandag op een Engelse discussie over de boetegelden die bibliotheken berekenen voor te laat ingeleverde boeken. Die discussie werd opgepikt door The Guardian en voortgezet op het boekenblog van die krant.

In de Verenigde Staten lijkt men die discussie voorbij te zijn. Daar kun je gearresteerd worden als je een paar maanden te laat bent. Lees het verhaal van Heidi Dalibor en huiver.

Ik weet eerlijk gezegd niet zo goed wat ik hier van moet denken. Ik weet dat een beperkte uitleentermijn en de bijbehorende boetes voor het te laat inleveren van boeken voor veel mensen de drempels zijn om boeken te lenen van bibliotheken. Het systeem is vaak te rigide.

Ik ben echter ook geen voorstander van het opheffen van het systeem. Als er geen sancties bestaan zullen veel mensen hun verantwoordelijkheid niet nemen.

Aan de andere kant mag het natuurlijk ook niet zo zijn dat bibliotheken het systeem hanteren omdat ze er lekker veel inkomsten mee genereren; dat is net zo belachelijk als het vragen van een vergoeding voor internetgebruik, alleen omdat het geld oplevert.

In de Zeeuwse Bieb hanteren we het systeem ook maar spreken we niet meer van boetes. Wij noemen dat automatisch verlengen. Natuurlijk kost dat de lener ook een paar centen voor iedere dag dat het boek later wordt ingeleverd maar door het anders te benoemen klinkt het eerder als een service dan als een beperking. Ik vind dat wel een goede benadering.

Dat de Amerikanen weer eens zijn doorgeslagen in hun aanpak behoeft geen discussie denk ik. Gecriminaliseerd leengedrag is te gek voor woorden.

Als het gaat om het stelen van boeken wordt het een ander verhaal. In dat geval zijn draconische sancties wel gerechtvaardigd. De handel in gestolen boeken legt het dievengilde tenslotte ook bepaald geen windeieren. De kosten van diefstal lopen soms enorm op.

Het is wel grappig dat zelfs het stelen van bibliotheekboeken een Lange Staart heeft. Immers: zeldzame werken leveren verreweg het meeste geld op, maar het zijn ‘gewone boeken’ die het meest gestolen worden. In sommige bibliotheken voeren de vegetarische kookboeken de ranglijsten zelfs aan.

Het is ook geen wonder, met zoveel sluwe jathandleidingen online.

@

15 Reacties

  1. Daan schreef:

    Studenten lachen bij ons om de boete van € 0,05 per dag en geef ze eens ongelijk. Ook leuk, vanaf 1 september moeten docenten boete gaan betalen. Dat gaat leuke discussies opleveren, ik weet het zeker. Maar terecht is het wel, het is extra suf om tegen studenten te moeten zeggen dat een boek al drie maanden te laat is omdat een docent het in zijn/haar bezit heeft.

    Als klant vind ik het logisch dat je boete moet betalen als je iets te laat inlevert. Onbegrijpelijk dat er nog mensen zijn die daarover in discussie gaan. Over de hoogte kun je natuurlijk wel van mening verschillen.

    Doet me er aan denken dat ik straks met een schilderij van de Kunstuitleen terug moet. Dit had reeds in juni 2005 ingeleverd moeten worden maar het hangt nog steeds boven de bank. Bij de Kunstuitleen hanteren ze voor dat soort gevallen ook een automatische verlenging van de uitleentermijn door je maandelijkse bijdrage te verhogen met € 2,50 en dat bedrag wordt automatisch van je bankrekening afgeschreven. Maar die bijdrage is dus nooit van mijn rekening afgeschreven.
    Ik ben benieuwd of ik alsnog moet betalen want daar ga ik dan uiteraard wel over in discussie. Het is tenslotte niet mijn probleem dat hun administratie niet op orde is.

  2. Het lijkt mij ook wel terecht, dat docenten ook moeten betalen. Juist docenten houden boeken vaak lang in bezit 🙂

    Kunstuitleen! Ooit nam ik me eens voor daar ook eens een kijkje te gaan nemen maar dat is er nooit van gekomen. Dan maar wat boomerangs aan de muur ^^

    Succes met inleveren 🙂

  3. Occy schreef:

    Differentieer de boetes. Zo geautomatiseerd als we met zijn allen zijn moet dat toch perfect mogelijk zijn? Wie vaak te laat is, betaalt de volle pot. Wie slechts zo nu en dan eens een dagje overslaat, krijgt korting op het te betalen gedrag. Dat maakt het ganse boetesysteem wat gebruiksvriendelijker en stimuleert tegelijkertijd het publiek tot voorbeeldig gedrag, iets wat het gebruik van een andere terminologie bijvoorbeeld niet doet – in dat laatste geval komen de slagen van de zweep in het begin misschien iets zachter aan, maar het blijven natuurlijk wel zweepslagen.
    Er zijn ook bibliotheken die spreken van ‘telaatgelden’, maar daarmee maak je jezelf volgens mij alleen maar hopeloos belachelijk.

  4. Liek Schoeren schreef:

    Zat ik maar bij jou Daan, want ik moet nu een flinke boete betalen omdat ik pas na de vakantie de boeken inlever:(
    Ik ben het overigens wel eens met een boetesysteem.

  5. @ Occy:

    Dat zou inderdaad wel een goede oplossing kunnen zijn. Over die automatisering ben ik minder zeker. Technisch gesproken zou het geen probleem moeten zijn maar in de praktijk blijken gewenste gegevens maar al te vaak niet gegenereerd te kunnen worden. Interessant om eens na te vragen

    @ Liek: mogen jullie boeken in vakanties niet langer lenen dan?

  6. Liek Schoeren schreef:

    @Edwin, nee, hier kwam ik gisteren tot mijn schrik achter.

  7. boesje schreef:

    Een goed voornemen Ed, om eens naar de kunstuitleen te gaan, zeker omdat je vandaag weer eens een vrije dag hebt. Ik weet alleen niet waar de kunstuitleen momenteel zit. Vroeger was deze gehuisvest op de Balans. Maar of ze daar nog zitten weet ik eigenlijk niet. Wij hadden vroeger op het werk altijd een fraai werk op de kamer hangen. En één keer per jaar gingen we dat dan omruilen. De kunst was altijd om de meest onhandelbare stukken te lenen, die dan nog net aan de muur konden hangen gezien de beperkte ruimte die beschikbaar was.

  8. Jeanine schreef:

    Niet helemaal vergelijkbaar, maar toch: in de Strandbibliotheek hoef je nooit boete te betalen. Je hoeft ook geen pasje te hebben maar je moet soms wel aan de medewerkers beloven dat je je boek echt terugbrengt.
    En dat werkt: het percentage boeken dat verdwijnt ligt ergens onder de 1%.
    Mensen vinden het zo bijzonder dat we ze vertrouwen dat ze dat vertrouwen niet willen beschamen. Dat is voor heel veel bibliotheken niet werkbaar, maar misschien toch aardig om te weten.

  9. Het doet me denken aan een ander fenomeen: pagina’s scheuren uit tijdschriften! Gelukkig is daar inmiddels een website voor aangelegd op hyves, zie: //ikjatplaatjes.hyves.nl/
    EINDELIJK FOTO’S VAN DADERS!!! 🙂

    Wilma

  10. @ Boes: lijkt me best geinig. Volgens mij zitten ze in vlissingen ofzo. Ooit was er nog sprake van dat ze in de ZB zouden komen maar dat is niet doorgegaan. Mooie manier om betaalbaar leuks in huis te halen iig.

    @ Jeanine: ik vind dat mooi hoor. Radical trust! Je krijgt wat je geeft. Gaat niet altijd op maar toch…het kan

    @ Wilma: dat is ronduit bizar! Mijn mond valt open!

  11. Het mag dan wel wat overdreven zijn, maar als je het afschrik effect afweegt tegen de deurwaarders onkosten.

    @ adelsgeschiedenis : Als je weet wie het is zou ik ze alle oude tijdschriften blad per blad laten uitscheuren 😉

  12. Er gaan veel kosten mee gepaard inderdaad. Dat moet altijd een afweging zijn…

  13. Swelson schreef:

    Bij onze bieb kun je nadat je een boek geleend heb, het 2 maal verlangen via internet. Dit is gratis en zo wordt je er ook op attent gemaakt da je hem weer bijna moet inleveren. Dit vind ik een erg fijn systeem. Ik voorkom er veel boetes mee iig 🙂

  14. Online kunnen verlengen is wel een must inderdaad. En dat attenderen, gaat dat geautomatiseerd ook?

Reageer