Zoeken op het web 2012: lastiger dan ooit tevoren

Eigenlijk wel gek: tot een paar jaar geleden vond ik dat je het als informatiespecialist aan je stand verplicht was om regelmatig met verschillende zoekmachines te werken maar de informatieovervloed, in combinatie met de superioriteit van Google, heeft mijn mening doen kantelen. Ik vind weliswaar nog steeds dat je op z’n minst op de hoogte moet zijn van de mogelijkheden van zoekmachines als Bing, WolframAlpha en Kurrently, maar ik vind ook dat de alternatieven simpelweg te weinig toevoegen om er serieus mee aan de slag te gaan. Als je bekend bent met de geavanceerde mogelijkheden van Google kom je al een heel eind, zelfs in de wetenschap dat je ook met die zoekmachine lang niet alles vindt en dat je door personalisering eigenlijk alleen maar minder krijgt voorgeschoteld, in plaats van meer.

Reden om tevreden achterover te leunen is er echter allerminst. Het mag dan zo zijn dat je over vrijwel ieder onderwerp wel iets vindt met Google; als je echt informatie wilt verzamelen moet je je goed realiseren wat de zwaktes zijn van de zoekmachine. Anno 2012 wemelt het web, meer dan voorheen, van de zogenaamde ‘ommuurde tuinen’ (walled gardens), met Facebook als grootste en bekende voorbeeld. Als je dat netwerk met behulp van Google wilt doorzoeken zul je toch echt gebruik moeten maken van operatoren als ‘middelburg site:www.facebook.com‘ of van een tool als het eerdergenoemde Kurrently. Auteur Battelle kaartte dat probleem gisteren ook aan, in What is Search now? Disjoined.

“Maar Facebook heeft zelf toch ook een zoekmachine?”, denk je wellicht. “Wat is dan het probleem?” Welnu: probeer die zoekmachine maar eens écht uit. Dat ding hapert, heeft een onlogische indeling en vindt ook vooral veel informatie niet. In het ene geval niet omdat gebruikers de informatie hebben afgeschermd, in het andere omdat de informatie niet is voorzien van goede beschrijvingen (met foto’s als klassiek voorbeeld). Daarnaast is het volgens mij ook nog zo dat het zoekalgoritme gewoon erg beperkt is. Als je bent ingelogd als ‘fanpagina’ word je al helemaal beperkt in je zoekvrijheid.

Je zou het als een zegen kunnen zien, dat je al die informatie uit sociale netwerken niet makkelijk tevoorschijn kunt toveren maar je moet niet vergeten dat het niet alleen gekakel is, dat daar wordt opgeslagen. Zelfs als je er blij mee bent zul je moeten onderkennen dat hier sprake is van een groot informatieprobleem. Gimmicks als de Facebookanalyse van Wolfram Alpha (zojuist even uitgeprobeerd: dat is best geinig) en Bings nieuwe zoekfunctie voor Facebookfoto’s kunnen het niet verhullen: het is een zootje, dames en heren.

@