De Nationale B-Reader: een eigen e-reader voor bibliotheken?
24 juli 2012
Jeroen de Boer attendeerde me zojuist op een passage in de vernieuwde Branchestrategie van de Vereniging van Openbare Bibliotheken. Op pagina 26 kunnen we lezen over het ‘Sleutelproject Open Deuren’, waarin wordt uitgelegd dat bibliotheken nationaal gaan inzetten op een eigen e-reader: De Nationale B-reader. De passage:
Sterke merken zijn in staat om hun klanten individueel te raken in hun interesses en behoeften. De Bibliotheek is overal waar haar klanten zijn en sluit aan bij communities of interest, online en offline. De landelijke merkidentiteit van de Bibliotheek biedt kansen om (potentële) klanten te bereiken met een consequente, aansprekende propositie. Wij kiezen voor diensten en marketing die dicht op de huid komen van de klant. In goed overleg met de Nederlandse uitgeefwereld en in samenwerking met een toonaangevende producent van consumentenelectronica komt de Bibliotheek met de B-reader. Deze e-reader draagt ons beeldmerk en biedt leden allerlei voordelen (korting op aanschafprijs e-reader, voorgeladen collectie e-books, toegang tot primeurs). Hieraan gekoppeld zetten we nieuwe abonnementsvormen in de markt.
Ik ben met stomheid geslagen.
Update 25 juli: Boekblad meldt (in een artikel achter een betaalmuur) dat er is gesproken met Christine Kempkes, voorzitter van de commissie die verantwoordelijk is voor vernieuwde branchestrategie. Zij laat weten dat de B-reader slechts een proefballonetje was:“Toch is het slechts een proefballon, vertelt Christine Kempkes, directeur van Amstelland Bibliotheken en voorzitter a.i. van de commissie strategie en public affairs. ‘Deze strategienota is 7 juni unaniem aangenomen door mijn collega’s. Maar de tekst was saai en zakelijk. De afgelopen weken hebben een collega en ik de tekst dus herschreven. De baas van het bedrijf dat voor de redactie en vormgeving zorgde zei in die fase: als je echt vernieuwen wil, moet je met een B-reader komen.’ Aanvankelijk was Kempkes in haar enthousiasme ‘bij wijze van spreken al onderweg naar Sony’. Maar zo gaat het natuurlijk niet in de
bibliotheeksector. In plaats daarvan heeft ze de B-reader geïntroduceerd in de zogeheten ‘vernieuwde branchestrategie’. ‘Veel meer is het niet’.”
@
Ik vind de gedachte dat bibliotheken mensen in staat gaan stellen toegang te krijgen tot elektronische boeken wel een aardige. Dat ligt in mijn ogen wel in het verlengde van de manier waarop bibliotheken begonnen zijn. Als het verlagen van digitale drempels en het openzetten van digitale deuren het uitgangspunt is, dan zie ik wel kansen en mogelijkheden.
Wat me tegenstaat is de marketingpraat die in bovenstaande passage gebruikt wordt, maar dat heeft misschien te maken met het publiek waarvoor de Branchestrategie bedoeld is.
Twan van Elk die gedachte is prima inderdaad, maar in een markt waar de strijd tussen de giganten op het gebied van readers en tablets al in volle gang is (en de prijzen dus dalen, de kwaliteit toeneemt, enz) maak je met eigen hardware alleen een kans als je een apparaat hebt dat de andere overklast of op z'n minst evenaart. Dat kost veel geld. Voor het bieden van een mooi pakket van toegankelijke content is de hardware zeker geen randvoorwaarde. En nu weet ik uiteraard niet hoeveel het zal kosten, maar ik ben nog steeds van mening dat de mensen het verschil moeten maken in online gemeenschappen, in het bijdragen aan Wikipedia, aan discussies en gestelde vragen en in het opzetten van websites waar alle mooie bijeenkomen. Maar daar is tot op heden nauwelijks geld voor…en komt er dus ook al jaren geen formatie voor. In plaats daarvan zetten we stevig in op de techniek. De digitale infrastructuur is uiteraard bittere noodzaak, maar digitaal draait vooral om mensen, m.i. en ontwikkelingen als hierboven kun je daar niet los van zien. We willen altijd maar onze eigen dingen ontwikkelen, maar aanhaken bij succesvolle initiatieven laten we achterwege. Ik vind dat niet alleen een gemiste kans, ik vind dat ook geldverkwisting.
Maar ik loop op de zaken vooruit. Wilde me eigenlijk nog niet laten verleiden tot een oordeel. Er is immers nog niets. Misschien komt er wel een prachtig open source apparaat vol prachtige open content en koppelingen met al die content en communities waar we tot op heden niet aan toe komen. En misschien zwichten de 4 miljoen leden wel en masse voor al dat moois, omdat het beter en goedkoper is dan dat wat ze al gewend zijn. Zou gaaf zijn!
Ik liet me juist ook leiden door die mensen in plaats van de techniek. Het zal hem in het startpunt zitten: in het beeld wat je schetst (Wikipedia, websites, online gemeenschappen) zijn de mensen al online en kunnen ze volop gebruikmaken van al het moois wat daar (m.n. qua interactie en informatief) wordt aangeboden. Ik vraag me echter af hè, als je één stapje verder terugdoet, zou het dan niet zo kunnen zijn dat er een (grote?) groep mensen is die zover niet eens komen? Die geholpen moet worden door een samenhangend geheel van middelen, systemen èn mensen? Een 'nieuwe bieb' zeg maar?
Ereaders uitlenen, niet verkopen
Misschien moeten we wel een nationale ereader met bibliotheeklogo ontwikkelen, maar die dan uitlenen ipv voor een scherpe prijs verkopen. Uitlenen is immers in bibliotheken de normaalste zaak van de wereld. Zo kan de lezer zonder investering kennismaken. Tegelijkertijd een soort "tankstation" ontwikkelen, waarbij de klant vooraf via reservering kan aangeven welke titels "getankt" moeten worden en dat de ereader opgehaald kan worden. Hoeft een lezer zelf geen snelverouderend apparaat te kopen, alleen voor die ene vliegreis en een op dit moment beperkt aanbod.
Die doelgroep bestaat inderdaad ook Twan. Daar heb je een goed punt!
@k. van Hensbergen Dat zou inderdaad een variant kunnen zijn. E-readers werden de afgelopen overigens in best veel bibliotheken uitgeleend. In Zeeland ook en dat liep in het begin heel goed. Toen was de 'penetratie' van readers en tablets nog wel een stuk kleiner. Tijdens de laatste week van de mediawijsheid kregen we vooral veel vragen over de aanschaf van tablets en readers. De verkoop is fors gestegen inmiddels. Maar ik weet eigenlijk niet precies wat de stand van zaken nu is. Zal ik eens navragen bij de collega's, of er nog steeds wachtlijsten zijn voor het lenen van apparaten.
@Twan bij jouw beeld kan ik me heel veel voorstellen. Laten we daar op voortborduren (excusez le mot). De 4M bibliotheekleden zijn niet allemaal de early adopters die nu de discussie voeren.
Daar is geen speld tussen te krijgen Francien!
wat je van een B-reader mag vinden, ach…maar wat ik veeeeeel erger vind is dat Sleuterprojecten dus gewoon maar proefballontjes zijn, bladvulling vanwege een of andere opmerking van een directeur van een of ander bedrijf. Wat moeten subsidie verstrekkers wel niet denken? Hoppekee, die miljoenen die we verstrekken trekken ze daar zo door de plee….
Tsja. Begreep later dat een strategiedocument ook gezien moet worden als een vergezicht, een plaats om ideeën te opperen. In tweets van de VOB las ik in ieder geval ook dat de strategie bedoeld is om toekomstbeelden te schetsen. Ik dacht eigenlijk dat het de definitieve strategie voor 2012-2016 was, temeer omdat er daarvoor al sprake was van een opmaat naar die strategie. Uit het artikel in FD maak ik op dat het wel echt concrete plannen zijn, maar dat er nog de nodige horden zijn te nemen. In dat geval is het dus toch wel meer dan een proefballonnetje. Enfin…