Zeeuwse jongeren braver, zonder boeken

29 oktober 2011

Gisteren zond Omroep Zeeland een item uit over de trends in de leefsituatie van 3de klassers Voortgezet Onderwijs in Zeeland. De conclusies van het themarapport van de Jeugdmonitor Zeeland zijn opmerkelijk. Deze groep rookt, drinkt en leest minder dan voorheen, is minder crimineel en heeft minder belangstelling voor cultuur, maar: bezondigt zich tegelijkertijd ook minder aan pesten en doet vaker vrijwilligerswerk.

Ik zei gekscherend ‘dat komt allemaal door internet’. Toen Marleen antwoordde dat zij dat ook meteen dacht (‘ze hebben het veel te druk met hun smartphones’) bedacht ik dat die verklaring misschien zo gek nog niet is, ook al is die slechts gebaseerd op zeer beperkte waarnemingen.

In de conclusie van het rapport zelf staat ook nog iets over de ouders. Dat zou ook nog een rol kunnen spelen.

Na drie metingen blijken er een aantal aantoonbare veranderingen te zijn in de leefwereld van derdeklassers. De ouders zijn hoger opgeleid, met name de moeders hebben een enorme slag geslagen. Daarnaast is co-ouderschap een vaker voorkomende thuissituatie, maar is het opgroeien bij beide ouders niet afgenomen.

Worden jongeren slimmer en braver door te veel multimediale afleiding? Het is een interessant vraagstuk. Feit is in ieder geval wel dat bibliotheken alle reden hebben om zich zorgen te maken:

Scholieren lezen steeds minder. Gaven in 2004 nog ruim 4 op de 10 derdeklassers (35%) aan elke week in een boek te lezen, in 2011 was dit nog 26%. De teruggang in het leesgedrag vertaalde zich ook in de frequentie waarmee scholieren een bibliotheek bezoeken. In 2004 antwoordde meer dan de helft (10%) tenminste één keer per week in de bibliotheek te komen. In 2011 was dit nog 4%. Meer dan tweederde van de derdeklassers (71%) geeft nu aan zelden of nooit in de bieb te komen. In 2004 was dat de helft 52%.

Op basis daarvan zou je ook nog gekscherend kunnen stellen dat kinderen minder opstandig worden als ze minder lezen. Steven Johnson zei het immers al: boeken isoleren de lezer op tragische wijze.

@