MSN-poll: jongeren hebben bibliotheken niet meer nodig
14 oktober 2010
Statistieken en onderzoeken moet je altijd met een korrel zout nemen maar zelfs als ik dat doe is het even schrikken om de bevindingen van een poll van Surfslim te lezen. Het bedrijf ondervroeg via MSN naar eigen zeggen 8671 jongeren (94 % van de respondenten is tussen de 12 en 25 jaar oud) over ‘onmisbare zaken tijdens het studeren’. Slechts 2 procent noemt de bibliotheek.
Vakblad Vives maakt daar onder meer van:
Zoekmachines zijn populair en worden frequent geraadpleegd en door een kwart van de jongeren zelfs onmisbaar gevonden. Dit verklaart ook de onpopulariteit van de bibliotheek, die heel wat terrein verliest. Nog maar 1% vindt deze nog van enig belang.
en
Na schooltijd zijn er genoeg activiteiten om uit te kiezen. Iets meer dan de helft leest boeken voor de lol. Dat doen ze vooralsnog uit het klassiek papieren boek, want e-books hebben nog helemaal geen indruk gemaakt. Nog geen 1% leest e-books. Verder geeft ruim 37% van hen aan alleen nog voor de studie een boek erbij te pakken. Tot slot vraagt een op de tien respondenten zich af wat boeken ook al weer zijn, wat weinig goeds belooft voor de toekomst van het boek.
Volgens dit onderzoekje wordt er dus nog wel gelezen, maar is de bibliotheek niet meer in beeld.
Ik heb er al vaak aan gedacht om eens een rondgang door de stad te maken en willekeurige mensen drie vragen te stellen over hun gedachten over de bibliotheek. Ik vind namelijk dat bibliotheken veel te weinig onderzoek (en marketing!) doen buiten de eigen gebouwen. Als je bezoekers van de bibliotheek vraagt naar hun waardering voor diensten krijg je meestal nog wel iets positiefs te horen, maar dat zegt niet zoveel over de opvattingen van het publiek dat de bibliotheken niet of nauwelijks meer bezoekt.
Zo’n poll op MSN is in dat opzicht niet echt bemoedigend. Misschien verklaart dat ook waarom mijn drie jaar oude oproep, om gebruik te maken van de bereidwilligheid van de beheerders van online platformen voor jongeren, op weinig bijval mocht rekenen.
Is dit informatie die we het liefst negeren, of is dit onbetrouwbare informatie?
Gerelateerd:
We zullen hen meer missen dan zij ons…
Wij zullen hen meer missen dan zijn ons, deel II
Bibliotheken sterven als mensen vergeten wat ze bevatten
Jongeren over de bieb: Sugababes en Superdudes
@
Ik denk dat je gelijk hebt met je oproep om eens buiten de deur van de bibliotheek naar meningen over de bibliotheek te vragen.
Maar dit onderzoek maakt me niet ongeruster dan ik al was.
Maar 2% geeft aan de bibliotheek onmisbaar te vinden, ik neem aan dat je maar 1 vakje aan mocht vinken en de andere keuzes waren o.m email en het mobieltje. Er zijn eerlijk gezegd momenten dat ik zelf dan ook het vinkje bij mail had gezet ipv bij bibliotheken.
Ik snap eerlijk gezegd niet dat je er van opkeek. Ik vind dat je nooit je eigen omgeving als norm mag nemen maar ik doe het nu toch even: mijn kinderen en hun vrienden lezen allemaal vrij veel maar komen nooit in de bibliotheek. Een van mijn dochters woont in Delft en ik vroeg haar of een abonnement op DOK haar misschien leuk leek voor haar (25e) verjaardag, maar ze zei dat ze dacht daar geen gebruik van te zullen maken. Zij leest veel en geeft mij regelmatig leuke leestips en soms een boek, maar ze heeft de bibliotheek niet nodig. Ze studeert en heeft dus niet veel geld, maar haar boeken koopt ze of leent ze van vrienden of krijgt ze van haar moeder. Dat laatste zal de fout wel wezen 😉
(Universiteitsbibliotheken zijn iets anders: daar komen ze, zo nodig, wél.)
Natuurlijk zouden we graag betere resultaten zien, maar de vraagstelling is ook wel erg zwartwit want echt onmisbaar zijn maar weinig zaken natuurlijk. Ik kwam zelf ook pas in een bibliotheek toen ik zelf kleine kinderen had.
Positief springt het percentage boekenlezen (ook in vrije tijd) er uit met 52%.
De geringe belangstelling voor de bibliotheek bij jongeren heeft waarschijnlijk veel te maken met het suffe imago dat wij hebben in deze doelgroep.
In België is er onlangs een onderzoek uitgevoerd ivm vrije tijd bij jongeren (via het tijdschrift Humo). Ondanks dat het heel beperkte resultaten zijn, geen verdere uitleg, vond ik ze toch wel nuttig. Zo stond er in dat 1 op de 3 jongeren wél nog lezen en dat dit zelfs meer is dan 5 jaar geleden. Het zijn wel vooral vrouwen die boeken lezen.
Ikzelf heb ook een aantal jaar geleden op zo'n sociale netwerksite een vraag gesteld wat jongeren van bibliotheken vonden en ik vond de antwoorden toch wel nuttig om weten.
Een bibliotheek heeft inderdaad veel vooroordelen. Als jongeren 'bibliotheek' horen dan denken ze automatisch aan boeken en niets meer of extra wat ze kan bieden. Veel onwetendheid ook merk ik op…
Ik ben het met je eens dat de bibliotheek veel te weinig naar buiten treedt en veel te weinig onderzoek doet onder zijn gebruikers.
Maar ik vond de kop boven het persbericht nogal belachelijk: Einde tijdperk bibliotheek. Met in kleine letters Als het aan jongeren ligt. Da's niet eens kort door de bocht, da's gewoon fout. Alsof MacDonalds een persbericht uitgeeft met als kop: De groenteboer kan wel sluiten als het gaat over wat jongeren het liefst eten.
Zo'n kop zorgt ervoor dat ik de rest van het persbericht niet meer echt serieus kan nemen. Terwijl het vast een interessant onderzoek is. Alhoewel? Wisten we dat niet al lang?
Mijn kinderen lezen veel en komen wel vaak in de bibliotheek omdat het aanbod elektronische boeken voor hen nog niet zo hoog is en boeken lenen nou eenmaal veel goedkoper is dan allemaal elektronische boeken kopen.
Ikzelf kom echter nooit meer in een bibliotheek en lees bijna alleen maar elektronisch materiaal, van artikelen tot boeken.
Toch weet ik voor mijn kinderen niet of ze de bibliotheek als iets onmisbaars voor hun studie zouden noemen. Voor schoolopdrachten gebruiken ze namelijk de laptop en internet.
Terwijl ikzelf de bibliotheek wel zou noemen omdat ik me ook realiseer dat achter al die databanken ook mensen zitten die ze beheren.
Ik kan me overigens niet voorstellen dat ze maar 1 vakje zouden mogen aanvinken, dat zou de vragenlijst onzinnig maken.
Dank voor de reacties allemaal. Duidelijk is wel dat zo'n onderzoekje altijd veel beperkingen heeft, en dat je met een beetje goede wil nog veel nuanceringen zou kunnen aanbrengen. Maar dat geldt denk ik ook voor de veel uitgebreidere gebruikersonderzoeken die we niet kennen.
Het is in ieder geval makkelijk om dit geheel uit context te interpreteren, maar het is m.i. ook makkelijk om het als de gewoonste zaak ter wereld te beschouwen. De jeugd is misschien wel de moeilijkste doelgroep, maar ook een heel belangrijke als we de komende decennia nog nieuw publiek willen bereiken. Liefde begint op jonge leeftijd. En juist op dat vlak moeten we toch nog meer investeren, denk ik zelf, door meer mee te gaan in de behoeftes die die doelgroep in dit tijdperk, op die leeftijd, heeft.
Wat @v/h Schrijverdezes zegt, geldt voor mij ook. Ik vraag het zo vaak aan mensen, hoe ze over lezen en bibliotheken denken. Representatief is dat inderdaad niet, maar het bevindingen komen wel in de buurt bij die van deze poll. En ik vrees dat het dan niet zozeer gaat om jongeren of onbelezen mensen, integendeel.
Ik denk dat het cijfers zijn. Cijfers die bijvoorbeeld iets zeggen over hun tijdsbesteding tijdens het studeren.
Maar wat is onmisbaar? Onmisbaar voor wat? Voor tijdens je studie, voor je contacten of voor je gevoel dat je contact hebt met de buitenwereld?
We scoren namelijk niet eens zo slecht met generieke informatie (2%) naast 5% voor de specifieke informatie van schoolboeken. En waar staat de Electronische Schoolomgeving van deze student in dit lijstje?
Dus tja.. een onderzoek uitgevoerd door een webwinkel op msn met vragen zoals: wat doe je het liefste tijdens het studeren.
Ik snap dat je deze cijfers kunt oppakken om te laten zien dat bibliotheken niet belangrijk zijn in de optiek van jongeren. Maar voor mij is dit juist een teken dat we bijvoorbeeld met Biebsearch op de goede weg zijn als bibliotheken in Nederland. Juist omdat we kiezen om onderdeel te worden van de schoolomgeving.
We zijn als bibliotheken bezig om te kantelen in onze dienstverlening en benadering van onze doelgroepen. Wat mij betreft (ja, mijn glas is graag halfvol ;)) geeft dit onderzoek ook aan dat dat een noodzakelijke kanteling is die we aan het doormaken zijn.
Mooi trouwens: we staan in een rijtje van 7 dingen en zijn dus nog steeds in beeld bij onderzoekers en bij jongen. Hebben we toch maar mooi gedaan.
Onmisbaar of niet 😉
@Essen: altijd belangrijk, om positief te blijven denken, anders kunnen we er wel helemaal mee ophouden. Het is ook belangrijk om onderzoekjes te relativeren, zowel de positieve als de negatieve. Maar zoals ook ik graag kijk naar halfvolle glazen, wil ik ook niet de ogen sluiten voor onderzoeken en bevindingen die erop wijzen dat we op veel punten nog veel radicaler en sneller de omslag moeten maken. Natuurlijk timmeren we op veel plaatsen prima aan de weg, maar dat hebben we m.i. altijd wel gedaan. De vraag is alleen: hoe lang blijf je nog interessant als de online mogelijkheden en alternatieven alleen maar mooier en beter worden, terwijl we zelf nog keihard moeten werken om de technische basis van de dienstverlening op orde te krijgen, alvorens we voor mooier en beter kunnen gaan?
Dat digitale bronnen niet in het rijtje staan viel me ook al op bij de OB-cijfers van het CBS. Dat gaat alleen over papier…en dat terwijl we juist zo 'aan het kantelen' zijn. Daar zou aandacht aan besteed moeten worden.
Maar kort gezegd: geen kwaad woord over halfvolle glazen. Ik kan het alleen niet laten om er regelmatig op te wijzen dat het glas in een paar teugen leeggedronken kan worden. (waarop dan geantwoord kan worden dat de kraan ook zonder enige moeite kan worden opengedraaid 🙂 )
@edwinmijnsbergen
Ik ben het helemaal met je eens dat liefde op jonge leeftijd begint. Zo ook de liefde voor de bibliotheek. Nou vraag ik me af waar de bibliothelen liefde vooer moeten oproepen? Voor de bibliotheek zelf? voor het lenen van boeken? voor het fysieke boek (met kaft en al)? of voor het geschreven woord?
Als je stelt dat bibliotheken meer aan onderzoek en marketing moeten doen is een antwoord op deze vraag ook nodig. Al denk ik dat jij je daar heel goed van bewust bent.
Daar zullen de meningen ook verdeeld over zijn, maar ik zou dan zelf kiezen voor de liefde voor informatie, in al haar verschijningsvormen. Dat kan inderdaad het boek of het tijdschrift zijn (los gezien van het medium waarmee of waarop het gepresenteerd wordt) maar ook een videogame, draadloos internet, een presentatie of een sociaal evenement (uitwisselen van informatie met anderen). Daarmee trek je het dan misschien wel erg breed, maar m.i. is informatie ook erg breed te beschouwen en zouden we er ook als zodanig mee om moeten gaan. We hebben lang een van de spilfuncties vervuld op het gebied van informatiebeleving, en we kunnen dat ook in dit tijdperk nog waarmaken. Maar dan moeten we de vele nieuwe concurrenten wel voor lief nemen. Sterker nog: we zouden ze moeten omhelzen, benutten en aanprijzen…dan gebeurt dat op termijn andersom ook weer wellicht.
Maar goed…ik kan me ook voorstellen als iemand anders daar meer op zou willen beperken….