Helaas moeten we je daarom teleurstellen, deel 2
21 september 2010
Zoals vrijwel iedere maand heb ik ook vanavond weer uitgebreid de tijd genomen om de Nieuwsbrief van Wim Keizer te lezen. Ik leerde weer het een en ander over de ontwikkelingen binnen het proces van bibliotheekvernieuwing op landelijk niveau maar mijn aandacht werd deze keer vooral getrokken door het afsluitende opiniestuk van Wim. Dat stuk gaat namelijk over het besloten kennisplatform voor bibliotheekdirecteuren, een onderwerp waar ik zelf op 25 augustus ook over schreef. Het grote verschil met mijn opiniestuk van toen is dat Wim antwoord heeft gekregen op zijn opmerkingen hierover. Die antwoorden wil ik jullie niet onthouden. Omdat het nogal een lange reactie is heb ik eerst de afsluitende oproep van Wim opgenomen, en daaronder (ook cursief) het citaat.
Door hier op terug te komen loop ik het risico dat mensen me maar een jankerd vinden, een sip jongetje dat loopt te dreinen omdat hij ergens niet aan mee mag doen. Soit. Ik beschouw deze verwijzing zelf als een nuttige aanvulling en als een verklaring. Als een verklaring voor de gemaakte keuzes uiteraard, maar ook als een verklaring voor andere fenomenen. Er is een mooi groepje bibliotheekdirecteuren dat ik in de afgelopen paar jaar regelmatig ben tegengekomen op het sociale web, maar een veel grotere groep houdt zich blijkbaar liever afzijdig. Dat mag natuurlijk. Met de digitale netwerken van nu bereik je lang niet altijd wat je in ‘de klassieke netwerken’ kunt bereiken, eerlijk is eerlijk. Maar wat ik nu zo jammer vind is dat de deelcultuur zo weinig kans krijgt. Welke directeuren schrijven nu eens een leuk stukje op Bibliotheek 2.0, over hun drijfveren en onzekerheden, over hun keuzes en leerprocessen? Wie deelt zijn of haar beleidsstukken nu eens, zodat andere bibliotheken er nu of straks ook iets van kunnen leren?
De deelcultuur is op het web al jaren ‘aan de hand’, maar wint in de bibliotheekbranche maar langzaam aan terrein. Daar zijn ongetwijfeld nog veel meer verklaringen voor te geven, hele plausibele waarschijnlijk zelfs, maar als je de nieuwsbrieven van Wim leest, voel je ook wel dat talloze collega’s nog (steeds) in het duister tasten over alles wat er gebeurt of gaat gebeuren, omdat de meesten er nog steeds voor kiezen om het eigen eiland te bewaken en slechts naar buiten te treden met succesverhalen. Ook dat valt vast te verklaren, maar het staat wél haaks op alles wat ‘dat vermaledijde sociale web’ allemaal behelst. Radicaal vertrouwen heeft blijkbaar nog meer tijd nodig. Is dat erg? Voor het fysieke gedeelte wellicht minder erg dan voor het digitale, dat zou kunnen, maar op het web gelden inmiddels andere regels, dat weet ik wel…
Oproep
Als medestrijder voor openbaarheid (waarin openbare bibliotheken voorzien, maar lang niet als enige) wens ik management, directies en directeuren die er zin in hebben succes met hun besloten discussies over “de toekomst van de bibliotheekorganisaties in het Nederlands maatschappelijk bestel, vanuit een ondernemers/ werkgeversperspectief”. Ik hoop ook dat ze een besloten VOB-forum een verstandige besteding van een deel(tje) van hun contributiegelden vinden.
En wie, net als ik, vindt dat discussies over de openbare bibliotheek gewoon het beste in openbaarheid gevoerd kunnen worden (als goed voorbeeld voor de samenleving), raad ik aan gebruik te blijven maken van openbare middelen als de forumsite Bibliotheek 2.0 (hoewel anonieme en pseudonieme bijdragen me ernstig tegenstaan), Bibliotheekblad en de Nieuwsbrief Nieuw Bibliotheekwerk.
Vier redenen
Ap de Vries gaf me de volgende verklaring:
“Ten eerste: het feit dat bibliotheekinstellingen lid zijn van de VOB, betekent nog niet dat de VOB er is voor alle medewerkers in die instel-lingen. De leden van de VOB worden vertegenwoordigd door de directies. De VOB is een brancheorganisatie en richt zich op de collectieve belangen van de branche, in termen van ondernemersbelangen (positionering en belangenbehartiging van de bibliotheken in het beleidsveld en in de markt opdat condities geschapen worden waardoor op lokaal niveau gewerkt kan worden aan (financiële) continuïteit, maatschappelijk draagvlak, marktontwikkeling). Zaken waarvoor het management verantwoordelijk is. Daarnaast staat de VOB op het punt om te fuseren met de WOB. Dan ontstaat er nadrukkelijk een focus op de werkgever en het werkgeverschap > gevormd door de directies / het management van de lid-organisaties. Zoals ik al zei op mijn eerste ALV: De VOB/WOB zal focussen op maatschappelijk ondernemerschap, eigentijds werkgeverschap en modern leiderschap van bibliotheekorganisaties. Doelgroep voor onze activiteiten is dan: directeuren/(bestuurders), management en de staf in de bedrijfseconomische hoek. Dat is een inhoudelijk beargumenteerde strategie, maar qua haalbaarheid ook een noodzakelijke: je kent de omvang van het VOB/WOB bureau. Maar ook bij grotere omvang zou ik zo’n keuze voorstaan. Vergelijk het met vele andere branche/ werkgeversverenigingen. Directeuren staat het natuurlijk vrij om de communicatie-uitingen van de VOB door te geleiden naar anderen in hun organisaties. Maar zij maken dan de keuze, wij plaatsen hen niet voor het feit door zelf die keuze al te maken.
Ten tweede: van verschillende kanten bereikte ons het verzoek om een eigen kanaal voor directeuren te hebben, een eigen platform, voor uitwisseling en meningsvorming, zonder dat direct ook al andere par-tijen gaan meekijken en meepraten. Dus waar men zich meer vrij voelt en over de eigen specifieke kwesties kan praten (zoals de arbeids-voorwaardenontwikkeling in de sector vanuit werkgeversbelang). Nu de groep via LinkedIn in de lucht is loopt het redelijk storm met aanmeldingen en krijgt de moderator – Francien – positieve reacties op het initiatief en de overwegingen erbij. Overigens: je weet dat de VOB op dit front nauwe contacten onderhoudt met het NvD en dat beide partijen streven naar samenwerking (komt al concreet van de grond) en afstemming en in de toekomst wellicht nog een stap verder.
Ten derde: gezien het bovenstaande zal het je niet verbazen dat ik stel dat deze LinkedIn-groep niet bedoeld is om te discussiëren over de toekomst van het bibliotheekvak, maar over de toekomst van de bibliotheekorganisaties in het Nederlands maatschappelijk bestel, vanuit een ondernemers/werkgeversperspectief. Discussies over de inhoud van het vak moeten ook gevoerd worden maar horen elders thuis, op plekken waar inderdaad meer groepen binnen het bibliotheekveld kunnen mee discussiëren. Ik zal daar mijn moderator nogmaals op wijzen.
Ten vierde: het staat eenieder vrij nieuwsgroepen en platforms e.d. te beginnen op de sociale media en bij de toegang voorwaarden te stellen. Ook de VOB maakt daar nu gebruik van. Mijn inschatting is dat in de afgelopen jaren eenieder en zeker in het bibliotheekveld meer bronnen en platforms ter beschikking heeft gekregen dan ooit. We en dus ook jij zijn er wat dat betreft alleen maar op vooruit gegaan (als je dat vooruitgang wilt noemen).
En als laatste permitteer ik me een persoonlijke opmerking: als er 1 is die goed ingevoerd is in het bibliotheekveld en alle fracties en facties daarin, dan ben jij het wel. Je hebt al zoveel informatiebronnen… Zonder (directe) toegang tot dit platform zal dat weinig uitmaken; m.a.w. ik schat in dat dat niet essentieel voor je zal zijn.” Tot zover Ap de Vries.
Essentieel?
Dat laatste kan waar zijn, ook het NvD heeft een forumsite (van Ning) en daar discussieert helemaal niemand. Maar ik maak toch liever zelf uit of iets wel of niet essentiële informatie bevat. En denk niet dat de informatie me komt aanwaaien. Wie goed geïnformeerd wil zijn, moet daar zeer veel moeite voor doen. Dat geldt ook voor mij. Overigens is het verhaal van Ap de Vries aanzienlijk genuanceerder dan de oproep aan het NvD en het summiere berichtje aan de afgewezen aanmelders.
Ik vroeg Ap wie er precies worden gerekend tot “directeuren”, “directies”, “het management”, termen die hij door elkaar gebruikt. Hij antwoordde met “directeur” te bedoelen: de eindverantwoordelijke voor een organisatie en in WOB-termen: degene die formeel de werkge-versfunctie vervult.
@
Ik vind je geen jankerd hoor :-)!
En verder: zucht,zucht,zucht etc.
Thanks Jouke 🙂