Bibliotheken niet interessant voor uitgevers van e-books?
01 augustus 2010
Over de vraag of bibliotheken (op korte termijn) in staat zullen zijn e-books uit te lenen is al veel geschreven. Een paar links:
- Stichting Bibliotheek.nl
- Mark Deckers over het TNO-rapport, in zeven afleveringen
- De brief van de Staatssecretaris OCW over e-books en openbare bibliotheken
- Onze lezers willen e-books en snel graag
- Re: E-books en de bibliotheek (met aanvullende links)
Wat we weten is dat er wordt onderhandeld tussen Bibliotheek.nl en de uitgevers van e-books. Wat we vermoeden is dat die onderhandelingen een taaie kluif zijn omdat er voor uitgevers weinig reden is om met bibliotheken in zee te gaan, in dezen (zoals er voor een groeiend aantal schrijvers steeds minder reden is om in zee te gaan met uitgevers).
De situatie in de Verenigde Staten is anders dan in Europa maar toch enigszins vergelijkbaar. Tim Spalding (Library Thing) liet afgelopen vrijdag, in The magical $0.50: Why ebook economics don’t work in libraries, een ruwe berekening los op die situatie, waarin hij de kosten en opbrengsten van het in omloop brengen van bibliotheekboeken afzet tegen de omzet die uitgevers willen halen met het uitgeven van e-books. Volgens die berekening levert het uitlenen van e-books door bibliotheken uitgevers maar 1/20 op van de verkoop ervan. Spalding verwacht daarom niet dat bibliotheken tot interessante afspraken met uitgevers zullen komen.
Ik ben niet goed genoeg ingevoerd in deze materie om er goed over te kunnen oordelen maar ik vind wel dat het verhaal van Spalding plausibel klinkt. Als ik mijn geld zou moeten inzetten op samenwerking zou ik vermoedelijk niet inzetten op uitgevers, maar liever op partners als Bol.com.
De blogpost van Spalding leidde me ook naar een artikel in Library Journal, over het interessante rapport van Chief Officers of State Library Agencies (COSLA): eBook Feasibility Study for Public Libraries (PDF). In dat rapport worden 7 mogelijke scenario’s voor bibliotheken geschetst. Het vijfde scenario (pagina 41) spreekt me aan: ‘maak schrijvers en ondersteun het zelf uitgeven van boeken.’ Dit, bijvoorbeeld in combinatie met het zevende scenario, de bibliotheek als laboratorium, zou een interessant alternatief kunnen zijn voor het uitlenen van reguliere e-boeken. Als bibliotheken dit ‘zelf uitgeven’ op locatie faciliteren met een Espresso Book Machine, en via de website met een soort e-depot naar model van het depot van de Koninklijke Bibliotheek, zijn zij wellicht in staart om een lokale en regionale lange staart van e-publicaties te verzamelen, ontsluiten en te duiden. Als dat lukt wordt de meerwaarde van bibliotheken t.o.v. de commerciële spelers in het e-boekenveld ook weer groter.
Gerelateerd:
@
Ik sluit me volledig aan bij je suggestie dat bibliotheken zich nog veel meer moeten ontpoppen als fysieke mogelijkheid voor het creëren van content: de bibliotheek vormt de context!
//muziekbibliotheek.wordpress.com/2010/05/17/de-bibliotheek-vormt-de-context/
Bibliotheken moeten inderdaad creatief gaan denken hoe eBooks uit te lenen. Op de traditionele manier als bij printuitgaven zal het niet lukken. De uitgevers hebben nooit voorop gelopen om bibliotheken te helpen. Met electronisch publiceren hebben zij de macht over de content in eigen hand. En uitgevers willen verdienen, niet delen…
De opkomst van e-books is een ingewikkeld vraagstuk voor bibliotheken, maar natuurlijk ook voor de boekhandel én zelfs voor de uitgeverijen op termijn, want waarom zouden auteurs zelf geen e-books gaan produceren. De tekst digitaal klaarmaken in een bepaald format zal niet zo'n probleem zijn.
Als het e-book zo gewoon wordt als nu het fysieke boek, belanden we volgens mij als bibliotheken in een geheel nieuwe situatie, te vergelijken met de invloed van internet op het gebruik van informatieve media.
Er zal waarschijnlijk een behoorlijke verschuiving komen in wie verdient wat aan wie, waarbij de posities van uitgeverijen, boekhandels en bibliotheken onder druk komen te staan.
Zelf denk ik dat de bibliotheek moet proberen zich zo te ontwikkelen dat zij een thuis wordt voor schrijvers en lezers d.m.v. allerlei activiteiten (te vergelijken met popgroepen die het niet meer moeten hebben van de verkoop van cd's maar van hun optreden's).
Overigens is op de redenatie van Spalding wel wat af te dingen.
Hij gaat er vanuit dat een boek uitlenen via de bibliotheek de uitgever slechts 5% ontvangt in vergelijking met de situatie dat boeken alleen gekocht worden.
Het budget en het aantal uitleningen zijn de basis daarvan.
Hij vergeet dat:
a. het budget van bibliotheken grotendeels (ca.75%)komt van de overheid en niet van de gebruikers. Dus als er geen bibliotheken zijn, zullen gebruikers zeker niet hetzelfde bedrag besteden aan het kopen van boeken.
b. als iets er niet meer is, dat lang niet iedereen op zoek gaat naar vervanging. Veel bibliotheekleners zullen gewoon minder gaan lezen, en tenslotte
c. het bestaan van bibliotheken juist ook mensen stimuleert tot meer lezen én kopen (voor zichzelf maar zeker ook voor anderen).
Boekhandels zijn volgens mij daarom helemaal niet rouwig om de aanwezigheid van een bibliotheek in hun stad of dorp.
Dit gezegd hebbende blijft het feit dat de komst van digitale boeken de branche behoorlijk op z'n kop kan gaan zetten.
Dank voor de reacties en aanvullingen, allen. Het worden interessante tijden hoe dan ook
@Bas: in een commentaar op zijn eigen schrijven gaf Spalding ook al wat nuanceringen, maar je hebt wel gelijk.
Bibliotheken hadden het respect wel, maar het wederzijdse waarderen verandert ook mee met de tijd waarschijnlijk. Zoals Jeroen ook schreef: de 'middle men' worden gewoon steeds minder belangrijk. Op die ontwikkeling anticiperen zou het speerpunt moeten zijn, denk ik.
Ik vind de suggestie, te vinden in het plaatje bovenaan de blog, zeer interessant: een rol voor bibliotheken bij de verspreiding van het gedachtegoed van auteurs zonder inmenging van uitgevers. Een eentweetje bieb-auteur dus. De observatie van Bas dat bibliotheken een heel andere financiele achtergrond hebben dan uitgevers en dus 'goedkoper' kunnen werken en veel directer hun doelgroep en die van de auteur kunnen bereiken, is iets waar bibliotheken mee aan de slag moeten gaan.
Als bibliotheekmens, schrijver en (mini)uitgever ken ik alle kanten inmiddels.
Ik heb elders al eens gezegd dat een directe samenwerking tussen schrijvers en bibliotheken interessant kan zijn.
Maar het ligt allemaal zeer genuanceerd. Een goede uitgever is ook belangrijk.
Uiteindelijk hebben we elkaar nodig in de veranderende boekenwereld.
Bibliotheken zijn en blijven naar mijn mening belangrijke instituten. Al was het alleen al omdat ze ontzettend veel doen aan leesbevordering. Alle mensen in het boekenvak hebben daar baat bij. En zoals @Bas al zegt: als de bibliotheken verdwijnen, gaan mensen echt niet opeens kopen/ anders lezen.
Er komen prachtige diensten zoals Spotify, televisie on demand en op een gegeven moment vast ook 'lezen on-demand' (cloud-reading). Geen boek, cd, dvd meer nodig. Ideaal toch?
Maar… daarvoor moet je als consumerende partij de hele tijd zelf kiezen. Doodvermoeiend en zo totaal niet verrassend.
De mens heeft instituten/diensten nodig om op de hoogte gebracht te worden van bijzondere boeken, muziek, films, kennis, etc. Journalisten, bibliotheken, dj's etc. die ons helpen een keuze te maken.
Sociale media hebben daarin ook een functie, maar zijn van toegevoegde waarde.
In de bibliotheek ben ik verantwoordelijk voor schrijfcursussen en allerlei activiteiten rondom schrijvers. Sinds een aantal jaren hebben we een speciale Eemland collectie waarin álle boeken (ook alle boeken uitgegeven in eigen beheer) opnemen.
Daarnaast probeer ik de koppeling tussen schrijvers en publiek te leggen. Ken uw eigen schrijvers, is daarbij ons motto.
Plannen voor het uitbreiden van deze collectie liggen er ook al; met illustratoren, muzikanten en cineasten/documentairemakers.
Wij helpen hen, zij helpen ons.
vergeten een link te plaatsen (op de site is het wat verstopt. daar moeten we nog wat aan doen) //www.debeep.nl/zoeken-vinden/wat-hebben-we/onze-collecties/eemlandse-auteurs/2026
@Aad en Karin: bedankt voor jullie aanvullingen en nuanceringen. Genoeg stof tot nadenken.
Die link is ook interessant, als voorbeeld.
Super, thx!