Gelezen: Bloghelden (Frank Meeuwsen)

10 juli 2010

Deze recensie verscheen ook in InformatieProfessional 7/8, 2010. Dat nummer kun je hier digitaal lezen.

Toen Frank Meeuwsen vorig jaar op Twitter meldde dat hij werkte aan een boek over de geschiedenis van het bloggen in Nederland dacht ik aanvankelijk: “hoe kun je daar nu al een boek over volschrijven? De geschiedenis van dat medium is daar toch nog veel te jong voor?” Op die gedachte kwam ik snel terug. De geschiedenis van het weblog is inderdaad jong maar in de ICT-wereld gelden andere regels dan in de gewone. Nieuwe ontwikkelingen maken in een steeds hoger tempo andere nieuwe ontwikkelingen mogelijk. Mede daarom is vandaag op het web sneller gisteren dan in de ‘analoge wereld’. Het tienjarig jubileum van het weblog is bij nader inzien een uitstekende gelegenheid om de geschiedenis van het verschijnsel in kaart te brengen. Veel Nederlandse weblogs uit de beginperiode zijn nu niet meer actief en soms zelfs niet eens meer terug te vinden op het web. Dat iemand in 2010 al de moeite neemt de vluchtigheid van toen alsnog te vangen in een boek is niet alleen leuk; het is ook nuttig.

Dat de uitgever het boek van Meeuwsen nog voor publicatie beschikbaar stelde als e-boek vond ik een aardige bijkomstigheid. Dat was een mooie gelegenheid om mijn e-reader nu eens te gebruiken. Dat liep echter uit op een teleurstelling. De reader van Sony had veel moeite met Bloghelden en had soms een paar minuten nodig om naar een volgende bladzijde te bladeren. Daar krijg je snel genoeg van, als een tekst lekker wegleest. Dan verlang je weer terug naar papier. Over vluchtigheid gesproken.
Toen ik het papieren boek ontving begreep ik waarom de reader zo haperde. Het geheugen van het apparaat kon het grafische geweld van het boek gewoon niet aan. Veel kleur, veel afbeeldingen, veel korte tekstblokken. Een vormgeving zoals je die ook wel tegenkomt op weblogs. Niet iedereen zal ervan houden, maar die stijl hoort gewoon bij dit boek.

Gelukkig komen ook de lezers die de voorkeur geven aan inhoud boven vorm ruimschoots aan hun trekken. Bloghelden is een interessant boek voor iedereen die belangstelling heeft voor de drijfveren van de miljoenen mensen die dagelijks of wekelijks publiceren op hun eigen platform. Anno 2010 zijn weblogs een vanzelfsprekend onderdeel van het web (zelfs journalisten doen het!) maar zo rond 2000 was dat wel anders. De groep bloggers was nog zo klein dat iedereen elkaar kende, de media besteedden nog geen aandacht aan het fenomeen. Bloggen had nog een cultstatus. De weblogs die in het eerste deel van het boek aan bod komen zullen bij veel lezers waarschijnlijk geen belletje doen rinkelen. Daar zijn natuurlijk ook uitzonderingen op. Wim de Bie begon ook al in 2001 met bloggen en Sargasso.nl bestaat ook nog steeds. Verder is er ongetwijfeld nog een groep mensen die zich Retecool herinnert uit de begintijd. In de tijd dat grappige foto’s en berichten nog massaal via de mail werden verstuurd, was dat weblog niet zelden de bron.

Meeuwsen laat veel van de bloggers uit de periode 2000-2005 aan het woord in interviews waarbij de vragen meestal zijn weggelaten. Een enkele keer raak je daar als lezer van in verwarring: is het nu de auteur of de geïnterviewde die zich uitspreekt? De interviews staan wel grotendeels in chronologische volgorde. Dat is wel zo makkelijk, als je even terug wilt bladeren om te kijken wie nu ook alweer wat deed in een bepaald jaar.

In de inleiding schrijft de auteur al dat hij het boek bewust laat ophouden in de periode rond 2005, 2006. Dat is een begrijpelijke keuze, als je met een boek vooral de sfeer wilt weergeven van de begintijd, maar persoonlijk zou ik het interessant hebben gevonden om meer te lezen over de huidige periode en alles wat we daarna nog kunnen verwachten. Het is boeiend om te leren hoe een medium in korte tijd volwassen is geworden maar als Meeuwsen in het afsluitende hoofdstuk ingaat op recente ontwikkelingen, zoals lifestreams en persoonlijke portalen (je weblog als moederschip voor al die andere sociale netwerken waarin je ook actief bent), zou je willen dat hij daar nog meer over vertelt.

Dat is misschien iets voor een volgend boek, of voor de website die het boek vergezelt. Op die website is in ieder geval de nodige ‘extra inhoud’ te vinden, sterker nog, mensen die kennis willen maken met het boek vinden er zelfs de complete inhoud als platte tekst. Dat schrijver en uitgever deze moderne manier van uitgeven aandurven onderstreept nog eens dat zij sociale media goed begrijpen. Door weg te geven zullen bloggers en twitteraars naar je verwijzen. In dit geval nog zonder risico ook,  het papieren boek is gewoon veel mooier.

Meeuwsen, Frank.
Bloghelden.
AW Bruna / 1e druk / 2010
ISBN-13: 9789022996997

Extra inhoud + gratis tekstversie
Bloghelden Kopen
Blogheldenwiki
Blogheldenwidget

@