De ACTA

Eerder verschenen in de column Argus Panoptes in Digitale Bibliotheek 1, 2010.

Heb je al gehoord van de ACTA ( Anti-Counterfeiting Trade Agreement)? Als dat niet het geval is ligt dat waarschijnlijk niet aan jou. Aan de ACTA wordt namelijk niet zo veel ruchtbaarheid gegeven door het Ministerie van Economische Zaken. Sterker nog, op verschillende websites kunnen we lezen dat “de onderhandelingen rondom ACTA geheim zijn en geen deel uitmaken van welke internationale organisatie dan ook”. De Europese Commissie ontkent dat de onderhandelingen geheim zijn. Zij stelt dat “ze alleen niet openbaar zijn om het onderhandelingsproces efficiënt te houden” en dat “het logisch is dat internationale onderhandelingen met een grote impact op de economie niet in het openbaar worden gevoerd”. Dat klinkt op zich best plausibel maar als je vervolgens leest dat multinationals als IBM, Merck, Time Warner, Pfizer en Oracle wél inzage hebben in de documenten, en organisaties als Electronic Frontier Foundation (EFF) niet, gaan er een paar alarmbellen rinkelen. Op zo’n moment ben je blij dat klokkenluidersites als Wikileaks en Bigwobber.nl bestaan. Daar worden de relevante documenten vroeg of laat gelekt.

Maar wat is ACTA nu precies?  Kort gezegd: een akkoord tussen de EU en landen als de VS en Japan, dat het aanpakken van de internationale handel in namaakartikelen mogelijk moet maken. De strijd tegen online auteursrechtinbreuk maakt daar onderdeel van uit. Uit de gelekte documenten is gebleken dat de VS blijkt lijst met verzoeken van de entertainmentindustrie hebben ingediend die nogal ingrijpende gevolgen kunnen hebben voor het internetgebruik zoals we het nu kennen: beweerdelijk inbreukmakende bestanden automatisch wegfilteren, internetters die illegaal bestanden uitwisselen van het internet afsluiten, internetaanbieders aansprakelijk stellen voor het gedrag van hun klanten, linken naar inbreukmakend materiaal gelijkstellen met zelf inbreuk maken.

Nadat eerder een koepelorganisatie van Internet Service Providers al z’n zorgen over de onderhandelingen had geuit, schreven in december 2009 de belangenorganisaties Vrijschrift en Bits of Freedom een brief aan staatssecretaris Heemskerk en minister Hirsch Balllin, waarin zij uitlegden waarom zij een verbod niet noodzakelijk vinden. Stichting Brein stuurde een maand eerder juist een brief met het verzoek om internetpiraterij wél op te nemen in het verdrag.
Hoe het zal aflopen durft niemand te voorspellen. Eind januari 2010 vond in Mexico de zevende ronde van de onderhandelingen plaats. Eerder die maand verdedigde, voor het Europees Parlement, Eurocommissaris Kroes echter haar kandidatuur voor de post ‘Digitale Agenda’. Zij sprak zich uit voor een vrij internet: “Internetproviders zouden de toegang tot hun diensten of inhoud niet mogen beperken vanuit commerciële overwegingen. Het mag enkel voor de beveiliging of ter bestrijding van spam” Over ACTA zei ze alleen dat ze grondrechten van burgers belangrijker vindt en dat het akkoord nog niet is ondertekend.

Copyright is een complex onderwerp. Je gaat al snel te kort door de bocht als je er uitspraken over doet, zeker als je ook de relatie legt met economische belangen op nationaal niveau. Alleen dat zou al reden genoeg moeten zijn om de ACTA-onderhandelingen openbaar te maken. Privacywaakhonden en betrokken belangenorganisaties kunnen voor de gewone burger dan uitzoeken welke belangen er nu precies op het spel staan en wie er nu eigenlijk baat bij heeft dat bepaalde maatregelen genomen worden. Niemand wil toch toe naar een samenleving waarin moeders van kinderen die digitale muziekjes uitwisselen gestraft worden, of waarin providers (dat kunnen ook bibliotheken zijn) de internetgebruikers permanent moeten monitoren? Moeten we dan straks ook in de gaten gaan houden welke boeken onze bezoekers lezen en vervolgens zien te voorkomen dat ze die op onze kopieermachines leggen?

Een democratie moet transparant zijn. Je moet in discussie kunnen gaan over alternatieven. Dat is toch een vrijheid waar we allen waarde aan zouden moeten hechten?

@

Bronnen bij deze column zijn te vinden op Delicious
Leestip: How to destroy the book (Cory Doctorow)
//thevarsity.ca/articles/23855
Afbeelding