Je bronnen checken

22 november 2009

Het was alweer even geleden dat er een blogkermis voor bibliobloggers was maar Janneke Staaks heeft het draadje weer opgepakt en vraagt ons:

Welke criteria hanteren bibliobloggers voor kwaliteit van hun eigen informatie? Checken jullie je bronnen? Gaan jullie af op gezag? Gaan jullie nog verder dan dat? Of juist helemaal niet?

Het zijn goede vragen die Janneke en Bart van der Meij stellen. Mijn korte antwoord laat zich vangen in een zin: het hangt er helemaal vanaf waarvoor ik de informatie wil gebruiken en/of waar ik het eventueel van plan ben te (her-)produceren.

Als ik iets voor een klant of voor mijn baas moet uitzoeken ga ik behoorlijk grondig te werk. Dan benut ik zoveel mogelijk van de zoekvaardigheden die ik in de loop van de jaren heb opgedaan. De Information Research waar mijn oud-docent Jos van Helvoort gisteren over schreef .

Online, als ik informatie doorsluis op dit weblog en andere platformen, benut ik die vaardigheden ook wel maar dan vlakker, sneller en minder doordacht. Dat heeft enerzijds te maken met het tempo dat ik binnen die media hanteer (ik herken veel in het informatiegedrag van deze man) maar ook met het ‘overvloed en onbehagen‘ en mijn ‘vervlakkende informatiegedrag‘, waar ik eerder over schreef.

Dat ik alvorens een tweet of blogpost te plaatsen mijn bronnen minder grondig check dan ik zou doen als ik iets moet uitzoeken voor een beleidsnotitie wil niet zeggen dat ik helemaal niets check. Zeker in het geval van blogposts is het een gewoonte van me om even te kijken wat anderen eventueel al schreven over een bepaald onderwerp, alvorens op ‘bericht publiceren’ te klikken. Als er onderdelen zijn die ik niet goed begrijp of die ik niet in de goede context kan plaatsen ga ik meestal op zoek naar achtergrondinformatie. Die informatie maak ik vaak zichtbaar door ernaar te verwijzen in de vorm van een hyperlink binnen de tekst.

Toch gaat het niet altijd goed. In de voorlaatste post schreef ik bijvoorbeeld over ‘kleurenfoto’s’, terwijl het ging om ingekleurde zwart-witfoto’s. Schrijverdezes wees me in een reactie terecht op het misleidende karakter van die omschrijving. Het was voor mij genoeg reden om een aanvulling te plaatsen. Waarom? Omdat ik ervan baal als ik dingen opschrijf die niet kloppen of misleidend zijn. Ik ben weliswaar geen journalist en geef hier minstens net zoveel meningen als feiten maar streef er desondanks wel naar zo dicht mogelijk bij de waarheid te blijven.

Maar wat is de waarheid? Je gaat soms bijvoorbeeld af op statistieken uit rapporten waarover je leest op bepaalde nieuwssites terwijl je weet dat je die altijd met grote korrels zout moet nemen. Ondanks het feit dat je regelmatig wijst op de onbetrouwbaarheid van informatie neem je niet altijd de moeite om door te graven tot de originele bron van een bepaald bericht. Dat doe je alleen als je alle tijd hebt. Of wanneer het echt van belang is.

Natuurlijk zou je het altijd moeten doen maar wat dat betreft vertrouw ik toch ook een beetje op de bronnen waar ik zelf mijn informatie betrek. Als die me regelmatig teleurstellen op het gebied van betrouwbaarheid verwijder ik ze na verloop van tijd echt wel uit Netvibes. Ik vertrouw ook op de reinigende werking van sociale netwerken. Als ik onzin verkoop hoop ik dat er altijd iemand zal zijn die me daarop wijst in een reactie of in een tweet. Meestal gebeurt dat ook wel.

Op die manier komt informatie uiteindelijk meestal wel tot de kern en soms zelfs tot de waarheid. Die van jou of die van mij.

@

De trompe-l’oeil op de foto heeft niets te maken met deze bijdrage. Ik vond deze badkamervloer gewoon zo fantastisch…