De toenemende invloed van opinievorming in de sociale media

20 oktober 2009

Het verhaal over de toenemende invloed van opinievorming op weblogs, sociale netwerken en, meer recent, Twitter, op ‘van alles en nog wat’, is al jaren oud. De Arctic Monkeys werden groot door het web. Internationale overheden worden beïnvloed door het web. De film ‘The Blair Witch Project’ werd een hit door het web. Zelfs de B-film Snakes on a Plane dreigde een hype te worden door de buzz op internet. Het is dus niets nieuws onder de zon, als je leest dat anno 2009 de film Paranormal Activity een online boost krijgt.

Toch krijg ik de indruk dat er meer aan de hand is. De opinievorming op het sociale web lijkt meer richting en structuur te krijgen. De macht neemt toe, ook al zijn er genoeg mensen die dit ontkennen of een slechte ontwikkeling vinden. Het kan ook zijn dat ik nu een tunnelvisie etaleer, omdat ik nu eenmaal veel lees over deze thematiek, maar de voorbeelden in 2008 en 2009 zijn talrijk. Vier willekeurige voorbeelden:

• Bloggers beïnvloedden de Amerikaanse verkiezingen
• Blogs beïnvloeden de modewereld 
• Buma/Stemra schrikt van massaal protest tegen embedtarieven
• De invloed van Twitter op de politiek wordt onderzocht

Wat ik gisteren en vandaag echter las op de sites van NRC en NRC Next is nog veel illustratiever.

Marie-José Klaver schrijft in Guardian eindigde censuur via Twitter over de opheffing van een spreekverbod voor (oude) media inzake een gifschandaal:

[…] De gag order (spreekverbod) dreigde zich zelfs uit te strekken tot een verbod op het bespreken van de parlementaire onthulling van het Minton Report . Om die absurditeit aan de orde te stellen, plaatste Guardian-verslaggever Alan Rushbridger een bericht op Twitter: “Now Guardian prevented from reporting parliament for unreportable reasons. Did John Wilkes live in vain? //tinyurl.com/yhjxo38” […]
Rushbridgers Twitterbericht werd talloze malen geretweet (Trafigura werd een van de populairste termen op Twitter) en er ontstond in de Twittersphere een gevoel van collectieve verontwaardiging over het monddood maken van de pers via de rechter. Naar aanleiding van een bericht van 131 tekens en de boosheid die daarna ontstond, besloot advocatenkantoor Carter Ruck het spreekverbod voor de Britse media op te heffen.[…]

Ernst-Jan Pfauth klapt er vandaag in Bloggers zijn machtige hobbyisten nog even overheen:

Een columnist van Britse relkrant Daily Mail, Jan Moir, schreef vrijdag een smakeloze column over de dood van Boyzone-zanger Stephen Gately. Die kon niet natuurlijk zijn, aldus Moir.[…]
Verontwaardigde Twitteraars en bloggers reageerde massaal op de column. Na twee uur telde de online versie al 500 reacties, schrijft The Guardian. Op Twitter was Jan Moir in no-time een trending topic.[…]
Na een oproep van bloggers trokken adverteerders als Marks & Spencer en Nestlé hun online reclames terug. De Britse Raad van Journalistiek ontving al voor vijf uur die middag een recordaantal aan klachten (update (15:16): inmiddels meer dan 21.000).[…]

Critici mogen graag wijzen op de kwalijke gevolgen van berichtgeving en acties op blogs en Twitter (denk aan de zaak Depla, die pas landelijke aandacht kreeg toen GeenStijl er aandacht aan besteedde) en het kuddegedrag van ‘de meute’. Het begint er echter steeds meer op te lijken dat het veel meer is dan dat.

‘Het volk’ had zijn nieuwe stem al gevonden maar die stem klinkt steeds luider. Zo luid inmiddels dat ‘de gevestigde orde’ wel moet luisteren.

Interessant, nietwaar?

@