Sharing is caring: de opmars van open content
01 mei 2009
Soms voel ik me als een oude grammofoonplaat waarop de naald blijft hangen in een bepaald nummer. In mijn geval is dat het nummer over Open Access, Open Source en Creative Commons. Maar ik kan niet anders dan er steeds opnieuw over te beginnen. Als ik het er met collega’s of bekenden over heb merk ik dat veel mensen nauwelijks weten dat het bestaat en al helemaal niet nadenken over het mogelijke benutten ervan. Dat is toch doodzonde?
De vijanden van de open beweging beginnen maar wat graag over piraterij. Ze gaan daarbij meestal voorbij aan het adagium ‘sharing is caring‘. Natuurlijk: er wordt gejat als de raven maar vergeet niet: er wordt ook gedeeld en gepromoot op een schaal die we 15 jaar geleden nog niet voor mogelijk hielden.
Zojuist las ik op Librarian.net dat EBSCO moeilijk doet over zogenaamde ecards die bibliotheken verstrekken aan hun gebruikers, om ze zo toegang op afstand te verlenen tot de databases van het bedrijf. Maar nee, stel je voor: dat mag natuurlijk alleen in het gebouw van de bibliotheek. Dat is de enige vorm van toegang waar al die dure licenties in voorzien. Voor mij klinkt het als de hebzucht van een prehistorisch roofdier in een ommuurde tuin. Het klinkt ook als een van de commerciële nagels aan de doodskist van bibliotheken. Het bericht dwingt me er gewoon toe (opnieuw) wat alternatieven onder het voetlicht te brengen.
- Laat ik beginnen met de Open Access Directory, die vandaag precies een jaar bestaat. Je vindt er een groot aantal links naar alles wat met Open Access heeft te maken.
- DOAJ, what can I say?
- SourceForge. Ik hoor de mensen die nieuwe software in bibliotheken implementeren er maar zelden over. Alleen op het gebied van multimedia zijn er al meer dan 20.000 Open Source programma’s in de database te vinden. Unreal.
- Over multimedia gesproken: check het mooie overzicht op Checkpoint: meer dan 30 geweldige bronnen waar je audio, foto’s en teksten onder een cc-licentie kunt vinden. Ook in bronnen die je al gebruikt!
- Scientific Commons, met hun 26 miljoen items.
- De bijna 2 miljoen gratis full-text artikelen van HighWire Press
Het is maar een greep maar naar ik hoop wel een greep die duidelijk maak dat de open beweging niet meer valt te stoppen. Dat durf ik over de copyrightbeweging niet te beweren. Je kunt je in ieder geval niet meer verschuilen achter het excuus dat het aanbod van de open beweging te mager is.
Sharing is caring indeed.
@
Hoe verspreider een werk is hoe bekend het wordt. Waardoor steeds meer mensen er zich kunnen toe aangesproken voelen. De veronderstelling dat éénieder die je daarmee bereikt er dan ook zou voor moeten betalen is dan ook niet realistisch. Wat voor de ééne spam is, kan voor de andere net wel interessant zijn. Het verspreiden van data via het internet zou je dan ook een soort userbased reclame kunnen zien. Waarop je kan verder bouwen … wat mij dan weer erg veel doet denken aan het filmpje dat je eerder al aanhaalde van de zanger van 9 Inch Nales.
Het is me een raadsel hoe je aan al die informatie komt maar dat doet er niet zo toe. Ik doe er mijn voordeel mee. Ik begrijp niet hoe het werkt.
voorbeeld:
Ik heb een zoekvraag in PubMed vergeleken met PubMedCentral (stond bij scientific commons), ik gebruik dezelfde zoektermen maar vind het artikel in PubMed niet terug bij PMC. PubMed geeft wel aan dat je de free full text in PMC kan vinden en ik kan daarvandaan ook makkelijk doorlinken. Zoeken in PMC heeft dus blijkbaar geen zin.
Mijn vraag is:
moet je eerst bekend zijn met de originele (de grote databank) om in de free full text versie te komen?
Kun je me nog volgen?
Helemaal waar Benoît. Er zijn vele wegen om gebruikers te bereiken, maar daar moet je wel in willen investeren.
Als het maar meer is dan de mensen het laten komen halen. Dat is nu net een van de weinige methodes waar veel mensen niet meer op zitten te wachten. En desondanks nog steeds een van de meest gehanteerde :-/
@Cis: De meeste informatie haal ik doorgaans uit teksten van verschillende weblogs en websites die ik tegenkom bij mijn scantochtjes in Netvibes. Hier en daar markeer ik posts om ze dan later te gebruiken in een eigen posts. De laatste tijd baseer ik me ook vaak op zaken die ik eerder zonder veel commentaar op Twitter plaatste.
Het verwijzen naar al die bronnen betekent echter niet dat ik de databases zelf ook goed ken. PMC gebruik ik maar een enkele keer. Het antwoord op je vraag moest ik dus even opzoeken 🙂
Op //www.ncbi.nlm.nih.gov/sites/gquery?itool=toolbar zie ik dat Pubmed de database is voor abstracts en citations, en PMC de database voor gratis fulltext artikelen. Wat in de eerste zit hoeft dus niet perse in de tweede te zitten volgens mij.
Verder zag ik dat mijn eerste zoekactie (op drugs) een lijst met treffers opleverde met daaronder de aanduiding full-text. Als je daar op klikt krijg je de hele tekst al vaak maar kun je links in beeld ook nog klikken op ‘PDF’. Ik krijg die resultaten zonder iets te hebben gedaan in Pubmed zelf.
Volgens mij moet je ze dus los van elkaar zien. Laika Spoetnik en Wouter weten hier echter veel meer van, die schrijven er vaak over.
Dat zijn ook bronnen waar ik informatie wel eens pluk 🙂
Ha Edwin,
Dat ik jou nu eens aan het werk zet vind ik eigenlijk wel grappig. Dacht echt dat schud hij wel even uit zijn mouw 😀
Ik had wel begrepen dat juist in PMC alleen maar full text artikelen worden verzameld. In PubMed zelf kun je de zoekvraag zo limiteren dat je ook daar kunt zoeken op free full text articles. Dus lijkt het er op dat PMC niets toevoegt. Het lijkt er ook nog eens op dat bij gebruik van dezelfde zoektermen de resultaten verschillen en dat vind ik dan toch raar.
Mijn conclusie is dan ook (voorlopig, en alleen gebaseerd op PubMed): open source prima! Maar dan moet er wel mee te werken zijn en vooral goed resultaat opleveren.
Misschien is dit geen goed voorbeeld omdat ze eigenlijk tot dezelfde club behoren en je het meer als een extraatje moet zien van PubMed.
Ik ga toch proberen mijn vraag wat concreter te maken: wat moet je doen om b.v. een boek gratis van het net te plukken.
Is dat een kwestie van Googelen of moet je dan bekend zijn met sites die dit aanbieden?
Mocht je nog tijd en zin hebben om n.a.v. mijn vorige vraag te checken wat de verschillen zijn in resultaat, ik heb in beiden gezocht met de woorden diabetic heart failure. Bij Limits “links to free full text” aangevinkt en bij Dates “Published in the last year”. In PMC uiteraard alleen dat laatste.
Allerlaatste vraag, en dan is het om met Poeh te spreken tijd voor een lekker hapje, hoe markeer je leuke/interessante posts? Ik zoek me altijd wezenloos of prop ze in mijn favorieten.
Hoi Cis,
Die vergelijking van Pubmed en PMC zal ik later nog eens doen maar in antwoord op je andere vragen kan ik in ieder geval zeggen dat:
*Voor het zoeken naar boeken die je kunt plukken zijn er vele methoden. Als er geen copyright op zit kun je al heel veel vinden met Google Books (beperken op boeken met gehele weergaven) of Archive.org en Gutenberg Daarnaast zijn er nog een heleboel andere bronnen, die kom je in de loop van de tijd tegen, in posts, of wat dan ook. Googlend kom je er vaak ook wel, zeker als je gaat beperken op ‘pdf’.
Daarnaast is er natuurlijk nog het illegale circuit voor al je tijdschiften en boeken. Ik heb er wel rss op lopen maar download maar zelden boeken of tijdschriften. Je moet ergens lijn trekken met de infotoevoer he..
Interessante posts die ik in Netvibes tegenkom markeer ik door daar op ‘delen’ te klikken. Ik vind ze dan later terug onder ‘activiteiten’.
En de laatste tijd zoek ik ook gewoon terug in mijn eigen tweets of die van anderen….of in mijn blogarchief.
Naarmate zulke berichten ouder zijn vergeet ik er meer over, en zijn ze lastiger terug te vinden, maar gek genoeg herinner ik me nog best veel van al die oude linkjes en dingetjes. Komt ook omdat ik vaak dezelfde onderwerpen aansnijd natuurlijk…