Informatiespecialisten als sporenwissers

24 november 2007

Andere tijden, andere rollen. Zo ook voor informatiespecialisten.

Als ‘we’ het hebben over de rol van de informatiespecialist, hebben we het doorgaans over informatiebemiddeling en het verzamelen, ordenen en ontsluiten van informatie. Dat is in grote lijnen waar we goed in zouden moeten zijn. In de praktijk is het functieprofiel natuurlijk veel breder maar de basis wordt gevormd door informatiemanagement.

In bibliotheken is het een aanvullende taak -of zelfs verantwoordelijkheid- van medewerkers om ook het publiek meer informatievaardigheid bij te brengen. We streven ernaar om mensen mediawijs te maken. Dat mag ik hopen tenminste. Er zijn tenslotte ook mensen die vrezen dat hoogwaardige media-educatie ertoe zal leiden dat de behoefte aan informatiebemiddeling af zal nemen.

Mediawijsheid gaat vooral uit van het vertrouwd raken met moderne media, het begrijpen van informatie en vooral: van zoeken en vinden. Dat op zich logisch, maar hoe zit het eigenlijk met het verwijderen van informatie? Welke rol wensen informatiespecialisten te spelen als het gaat om de privacy online van onze doelgroepen? Daar lees ik nauwelijks iets over in beleidsstukken van kennisorganisaties en bibliotheken, terwijl de media er juist bol van staan.

Zo berichtte Elsevier gisteren dat Britse jongeren zich zorgen maken over hun profielen op sociale netwerken: ze zijn bang dat jeugdzonden tegen hen gebruikt zullen worden door toekomstige werkgevers die het web afspeuren naar digitale sporen van hun kandidaten. En het is ook zo: tamelijk onschuldig gedrag staat tegenwoordig nog dezelfde dag online. Of het nu gaat om een beetje stoer doen bij een scholierenstaking of om het midden in de nacht lawaai maken in de straat van je favoriete bibliothecaris.

Deskundigen buigen zich over ontwikkelingen als the Social Graph en record-hoeveelheden spam en ondertussen blijft het sociale web maar groeien. Daardoor hebben ook steeds meer mensen er een mening over en duiken sites als Hyves steeds vaker op in persberichten. Soms omdat kinderen niet stilstaan bij de functie van hun ouders, een andere keer omdat er digitale lynchpartijen plaatsvinden.

Het sociale leven uit de echte wereld verplaatst zich deels naar de digitale. Er wordt daar in ieder geval steeds vaker en sneller verslag gedaan van gebeurtenissen IRL. En dat leidt achteraf maar al te vaak tot spijt.

Het rechtvaardigt de vraag wat wij daar, als ‘informatiewijzen’, mee kunnen en moeten. Onszelf profileren als topzoekers en sporenwissers zou een optie kunnen zijn. Een speciale balie inrichten voor profiel-pimping, flame-verwijdering en troll-verhulling. Of laten we de ‘eerste hulp voor egosurfers‘ aan het bedrijfsleven over, en kijken wij lekker de andere kant op?

Ik zie het eerlijk gezegd nog niet zo snel gebeuren dat bibliotheken zich gaan ontfermen over de kwetsbare digitale burger maar terwijl ik er een beetje over tik in dit stukkie wordt het gevoel dat het helemaal zo’n gek idee nog niet is alleen maar sterker.

Mediawijsheid is meer dan dan wat het nu lijkt te zijn in ieder geval…

@