Het slapen van het verstand brengt monsters voort…
13 juni 2007
Michael Gorman is de grote baas van de American Library Association. Een belezen mens met blauw haar.
In 2005 deed Gorman behoorlijk wat blogstof opwaaien met boude uitspraken over bloggers en de blogosphere in een artikel in Library Journal met de titel ‘Revenge of the blog People‘. Een lange reeks reacties was het gevolg. Er zijn immers genoeg bloggers die redelijk bevlogen zijn.
En nu flikt Gorman het weer. Hij schrijft een artikel (anno 2007 ook wel bekend als blogpost, dat klinkt iets minder pretentieus) op het weblog van Britannica met de titel The Sleep of Reason. Die titel is gebaseerd op een ets van Goya, El Sueño de la Razon Produce Monstruos: het slapen van het verstand brengt monsters voort.
En natuurlijk zijn er weer vele reacties, vooral van Amerikaanse Bibliobloggers: David Lee King, Meredith Farkas, Karen Schneider, en anderen.
Ik heb nog niet de de tijd gehad om alle reacties aandachtig te lezen. Zelfs de post in twee delen van Gorman moet ik nog eens goed herlezen. Maar ik weet wel dat deze meneer heel veel dingen beweert waar ik niet goed van word. Het is iemand van de oude wereld, die spastisch tegen de nieuwe schopt. Althans, zo komt het nu op mij over.
De mooiste reactie die ik tot nu toe las vond ik via Boing Boing, zij verwijzen naar een post van ene Clay Shirky op het blog Many 2 Many.
Die zegt inderdaad rake dingen!
[…]
“These two theories cannot both be true, so it’s odd to find them side by side, but Gorman does not seem to be comfortable with either of them as a general case. This leads to a certain schizophrenic quality to the writing. We’re told that print does not necessarily bestow authenticity and that some digital material does, but we’re also told that he consulted “authoritative printed sources” on Goya. If authenticity is an option for both printed and digital material, why does printedness matter? Would the same words on the screen be less scholarly somehow?”
en
“Britannica will tell you that they don’t want to compete on universality of access or sharability, but this is the lament of the scribe who thinks that writing fast shouldn’t be part of the test. In a world where copies have become cost-free, people who expend their resources to prevent access or sharing are forgoing the principal advantages of the new tools, and this dilemma is common to every institution modeled on the scarcity and fragility of physical copies. Academic libraries, which in earlier days provided a service, have outsourced themselves as bouncers to publishers like Reed-Elsevier; their principal job, in the digital realm, is to prevent interested readers from gaining access to scholarly material.”
Om te besluiten:
“Despite the high-minded tone, Gorman’s ultimate sentiment is no different from that of everyone from music executives to newspaper publishers: Old revolutions good, new revolutions bad.”
Dit is -pardon my French- een f*cking goede reactie. Ik ga morgen *uhm…straks, zowel de post van Gorman als die van Shirky printen. Daar ga ik nog wat aan hebben.
Vandaag had ik een gezonde en lange discussie met een bevlogen collega. Uiteindelijk denken we vaak hetzelfde maar vanuit vertrekpunten die zo van elkaar verschillen dat we altijd gillend van start gaan. Ergens aan het begin van het gesprek liet hij zich ontvallen dat ik, vooral op dit blog, dingen verkondig waarmee ik mijn eigen graf graaf. Als bibliothecaris. Hij doelde daarmee op mijn aandacht voor vrij beschikbare tools en informatie op het web, als tegenhanger van de ‘betrouwbare informatie’ van bibliotheken.
Dat was raak. Ik geloof wel in de woorden uit de notitie Mediawijsheid, dat wij, bibliothecarissen, zouden moeten verworden tot betrouwbare hoeders van informatie, in plaats van hoeders van betrouwbare informatie.
Soms schrijf ik inderdaad wat hijgerig over al het fraais dat je m.b.v. het web kunt vinden. Maar ik besteed er zoveel aandacht aan omdat ik me er zorgen over maak. M.i. graaf graaf ik daarmee mijn graf juist niet. Ik zie dat het al gegraven is. En ik wil iedereen ervoor behoeden daarin te vallen. Want we verliezen de strijd op deze manier. We schermen te veel af, we zijn te onzichtbaar en te langzaam. We weigeren te geloven dat er een informatierevolutie aan de gang is.
Of we geloven het wèl. En geloven het daarmee wel….
Daarmee wil ik absoluut geen afbreuk doen aan al het goede werk dat her en der verricht wordt. Dat is goed werk! Daar help ik graag aan mee zelfs. Maar ik vind dat ik wel moet blijven signaleren, overdrijven, benadrukken en attenderen. Daar hebben veel van mijn collega’s het namelijk veel te druk voor. Dat is ook goed werk, vind ik.
Want als wij inderdaad verworden tot de poortbewakers van de grote uitgevers, zoals Shirky zegt, winnen we nooit meer de strijd van het grote open Web. Uitgesloten gewoon.
Ik geloof niet in Shirky’s bewering dat wij het als onze belangrijkste taak in het digitale rijk zien om geïnteresseerde lezers de toegang tot wetenschappelijke informatie te ontzeggen. Dat is je reinste kolder. We worden daar onder meer toe gedwongen door de macht van uitgevers. En om die afhankelijkheid te doorbreken zouden ook wij het vrije web veel meer moeten omarmen. Maar dat is denk ik ook wat Shirky bedoelt.
Onze gebruikers vergezellen op hun speurtochten op dat vrije web, en waar nodig wijzen op de tekortkomingen ervan. En dan eventueel alternatieven aandragen. Al dan niet in gedrukte vorm.
Dàt zouden we moeten doen. Dat is zoveel beter dan het schoppen tegen verandering waar Gorman zich van bedient…
@
De afbeelding is de bewuste ets.
Rake opmerkingen maestro!
Regelmatig ben ik jaloers op het feit dat de Zeeuwse Bibliotheek zo’n bevlogen blogger heeft waar je als bezoeker écht nog wat van kan leren.
De Haagse Bibliotheek heeft dit helaas niet. De wijkvestiging is verstopt tussen een afhaalchinees en een dierenkliniek, het nodigt niet uit tot een bezoek. Als je met enige weerzin de deur opent, zitten er personen die juíst het vooroordeel over bibliothecarissen bevestigen. Ingekakt.
Ook de website van de Haagse Bibliotheek is weinig uitnodigend. Nergens een blog en nergens mogelijkheden tot gebruikersparticipatie. Ik kan nergens gelijkgestemden vinden en kan op hun site geen suggesties vinden voor auteurs die ik ook leuk zou vinden om te lezen.
De Zeeuwse Bibliotheek heeft dat laatste ook niet, maar wel een bevlogen blogger die de gebruikers telkens wijst op nieuwe mogelijkheden en laat zien dat de wereld niet stopt bij Google & de eigen catalogus van de bibliotheek.
Als ik een Middelburger was, dan was ik regelmatig even in jullie vestiging gekomen om mijn geest weer even te scherpen! ; )
Hee Robert,
Bedankt voor de aardige woorden.
Ik denk wel dat er ook bij veel bibliotheken nog genoeg werk te doen is, wat dat betreft.
Dit blog richtte zich aanvankelijk ook vooral op collega’s, hoewel de grenzen steeds vager worden wat dat betreft. Maar het staat nog steeds helemaal los van andere sites van de ZB. Er staat wel ergens een kleinlinkje op het intranet..
Voor de nieuwe website denken we wel na over het integreren van een blogfunctie en het toevoegen van participatiemogelijkheden in de catalogus. Ik zie persoonlijk ook veel mogelijkheden voor onze beeldbank, wat dat betreft.
Maar het is nog een lange weg die met veel obstakels bezaaid is. Soms ben ik wel blij dat dit blog onafhanekelijk is. Als ik wil experimenteren kan dat.
Da’s ook wat waard!
Wanneer moet je je scriptie verdedigen? Was ‘ie goedgekeurd?
Trouwens wel toevallig. Die Clay Shirky kwam ik vannacht opeens ook tegen in het boek Everything is Miscellaneous. Interessant figuur…
//www.shirky.com/
Hey Edwin,
Graag gedaan hoor 😉
Ik bedoelde eigenlijk ook hoe gebruikers op de sites van de Zeeuwse Bibliotheek terecht komen. Vaak ken ik de URL niet uit mijn hoofd en dan type ik de naam in Google in.
Jouw blog staat op de 3e plek in de zoekresultaten en is op die manier “verbonden” met de andere sites van de Zeeuwse Bibliotheek.
Mijn scriptie moet ik 2 of 3 juli gaan verdedigen, de exacte datum + tijd is nog niet bekend.
Ondertussen spendeer ik mijn tijd aan het lezen van het boek “Chatter”, een boek over de afluistertechnieken van inlichtingendiensten. Het is erg gericht op de inlichtingdiensten van de VS en Groot-Brittanië, maar desondanks erg onderhoudend (als “informatiespecialist i.o” ben ik heel erg benieuwd hoe hun datamining systemen bepalen welke semantische betekenis ze aan een woord toekennen (bijvoorbeeld bij het woord “bank”)).
Greetz
Het verdedigen is best leuk eigenlijk. Ik zag er toen erg tegenop maar ik haalde mijn cijfer er uiteindelijk mee naar boven. Lekkah!
Dat boek heb ik ook in de kast staan. Heerlijk boek!
Lator!
Edwin
Sowieso valt me een dingetje op, poortbewakers van de grote uitgeverijen. Dat kwam gisteren nog even ter sprake op het congres van De Digitale Bibliotheek maar dan in relatie tot auteursrecht en creatieve commons licenties.
En voor de rest, ik ga die blogpost uitprinten en jouw post ook. Te lang en te interessant om van het scherm te lezen.
Old Skool 🙂
Deze gezien? //preview.tinyurl.com/ytvpaz
D.
Gorman stelt (o.a.) dat we blind kunnen vertrouwen op de wetenschap. Gevaarlijk (of naïef). Ik heb aan den lijve ondervonden dat de prestatiedruk daar soms erg groot is, en dat komt de kwaliteit niet altijd ten goede.
Ik geloof er erg in dat het aanleren van reflectieve vaardigheden, zelf kritisch nadenken de enige manier is om de betrouwbaarheidsparadox (noem ik het maar even) te doorbreken. (Het níet slapen van het verstand)
Als we “gewoon” met zijn allen zouden leren een gezond wantrouwen te hebben tegenover álle informatie dan kunnen we boven de mening van een individu (zoals bijvoorbeeld Gorman) of zelfs die van de massa (bijvoorbeeld Wikipedia) uitstijgen.
Het boeit me wel waarom er nu zoveel mensen zó over Gorman heenvallen. Het lijkt het stoute jongetje in de klas die de negatieve aandacht goed naar zich toe weet te trekken (Chapeau!)
Ik geloof er trouwens niet zo in dat iemand zijn eigen graf graaft. Daar wou je dan toch al niet liggen ..
@ Daan:
Had ik nog niet gezien nee. Bedankt!
@ Marina:
Op de een of andere manier port Gorman precies op de goede plek. Doet ‘ie heel goed.
En ze nemen alle reacties ook op dus de kritiek lijkt hij alleen maar leuk te vinden.
Da’s ook een benadering 🙂
Wat betreft verstand en betrouwbaarheid: dat is inderdaad zo maar we mogen niet vergeten dat er ook veel mensen zijn die die afweging nog lang niet goed kunnen maken. Met z’n allen leren inderdaad. Ik denk dat biliotheken daar nog veel in kunnen betekenen. Maar maak dat de mensen eerst maar eens wijs. Daar heb je dus o.a. goede online marketing voor nodig….
Gorman is een romanticus. Hij leeft in een land waar wetenschap en commercie naadloos in elkaar overgaan en waar een regering op een hele aparte manier de geschiedenis manipuleert. En dat allemaal zonder digitaliteit. Over betrouwbare informatie gesproken. De wisdom of the crowds is toch niet meer te stoppen. De manier waarop hij het over wetenschappers heeft doet een beetje aan ons eigen beroepsprofiel denken. Daar zijn bibliothecarissen ook mannen met baarden. Je beschouwing is overigens prachtig en voor mij een mooi moment om het bed op te gaan zoeken. Beetje romanticus ben jij eigenlijk ook wel:-)
Stiekem wel he?
Ik vind het bijvoorbeeld heel romantisch dat jij gaat slapen met een Zeeuwsche Collega nog in het hoofd 🙂
van die kant had ik het nog niet bekeken:-)