Middelburgers Façade 2017: Hans Lander

16 november 2017

Hij was jarenlang de Statengriffier van de Provincie Zeeland, voorzitter van voetbalvereniging Middelburg en de lokale afdeling van de PVDA en hij verdiende zijn sporen in het onderwijs, de gezondheidszorg en de journalistiek. Hij is erelid van de Alliance Francaise Walcheren en sinds 1994 ook nog eens Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Het CV van Middelburger Hans Lander (1939) is zeer indrukwekkend.

Onderweg naar het huis van Hans Lander, op de grens van de Zusterstraat en Plein 1940, vraag ik mezelf af hoe het kan dat ik deze man nog nooit heb ontmoet. Ik heb het CV dat hij me toezond dan net gelezen en ben nog een beetje beduusd van alle dingen die hij heeft gedaan voor en in de stad. Ik ken zijn naam wel, van Twitter nota bene, maar echt contact hadden we daar nooit. Nieuwsgierig naar het gesprek dat komen gaat bel ik aan. Eenmaal binnen merk ik al snel dat Hans geen mens is dat graag over zijn verdiensten spreekt. Hij is vooral een nieuwsgierig mens, in de positieve zin des woords. Hij neemt me mee naar de achtertuin, biedt me een stoel aan en voor ik het weet zit ik vragen te beantwoorden en raken we in een geanimeerd gesprek over de toekomst van bibliotheken en de mogelijkheden van internet. Het is mijn stokpaardje en Hans lijkt dat te weten. Maar zijn belangstelling is oprecht, en ik vind het leuk om te bomen. De vragen over zijn leven moeten dan maar een beetje tussendoor.

Hans vertelt over zijn liefde voor studeren. Dat doet hij al een leven lang. Pas na zijn diensttijd, als hij al werkzaam is in de onderwijsinspectie, doet hij het avondgymnasium, meteen gevolgd door een studie rechten aan de Universiteit Leiden. Die bekostigt hij met het salaris dat hij verdient als sportjournalist. “Ik schreef in die tijd misschien wel 40.000 columnregels per jaar.” Na zijn studie gaat Hans op zoek naar werk in Zeeland, omdat hij tijdens een excursie in 1972 verliefd werd op de provincie en de stad Middelburg. Als Hans erover vertelt hoor je dat hij dat nog steeds is. Hij praat over alles met evenveel enthousiasme. Het werken voor de Provincie Zeeland ervoer hij als zeer plezierig en de stad Middelburg als een verademing. “Maar Delft is toch ook een mooie stad, Hans?” “Zeker, maar hier is iedereen bourgondischer, minder calvinistisch en stijf. Lekker wat drinken na de voetbal en daarna ook nog met z’n allen gaan eten. Misschien zijn het de Vlaamse invloeden wel. Wij genieten hier.” “Dat heb ik een Randstedeling nog niet vaak horen zeggen”, antwoord ik.

Als de verhuizing naar Zeeland een keerpunt was, dan was de pensionering van Hans dat ook. “Ik had opeens vrije tijd over en heb allerlei studies gevolgd. Op het gebied van (internationaal) recht maar ik deed bijvoorbeeld ook geschiedenis, filosofie en politieke filosofie. Door te studeren en veel te lezen ben ik beter in staat om de wereld te begrijpen en na te denken over de problemen die spelen, zoals de toekomst van Europa.”

Het jaar 2000 was ook het jaar waarin Hans zeer actief werd op internet. Hij begon de zeelandinternetkrant.com, een website die nu nog steeds online is, al publiceert Hans er sinds 2005 nog maar zelden artikelen. In die eerste vijf jaar schreef hij er wekelijks wel drie tot vier. “Het was een mooi project. Ik schreef over uiteenlopende onderwerpen, variërend van internationale politiek tot lokale geschiedenis. Daar kwam nog best veel onderzoekswerk bij kijken. Het was wel jammer dat ik niet veel mensen bereid vond mee te schrijven aan de internetkrant. Wim van Gelder deed het wel eens, maar voor de rest schreef ik de meeste artikelen toch zelf.”

En zo zijn we weer terug bij een gedeelde interesse, en kletsen we ontspannen over weblogs, de kracht en macht van Facebook, en nog veel meer. Hans vertelt hoe geweldig hij het vindt dat hij voor 15 euro per jaar toegang heeft tot een grote hoeveelheid databanken, via de Koninklijke Bibliotheek. Hij vindt het zo mogelijk nog mooier dat hij nu allerlei studies online kan volgen, studies waar je vroeger heel de wereld voor over moest. “En dan hebben we het nog niet eens over Google Books. Wat een rijkdom!” Ik vraag hem of hij het Internet Archive kent. Dat blijkt niet zo te zijn. Hij snelt meteen naar binnen, om pen en papier te pakken. “Wil je dat adres even voor me opschrijven?” Ik stel me zo voor dat hij die website nog diezelfde avond heeft bezocht, als hij daar tijd voor had tenminste.

Een ding staat voor mij vast. Hans Lander heeft een brede belangstelling. En een warme.

Deze bijdrage verscheen ook in een publicatie van CBK Zeeland en in de Bode. Foto: Ton Stanowicki.