Cool: gereedschap lenen in de bibliotheek
26 juli 2011
Een bibliotheek die gereedschap uitleent, slaat dat ergens op? Ik dacht het wel! Je staat als organisatie tenslotte midden in de samenleving, je draagt je steentje bij aan duurzaamheid en je wil klanten optimaal bedienen. Neem eens een kijkje op de website van de bibliotheek van Berkeley en bewonder het aanbod (PDF).
Met boeken heeft dit niet veel meer te maken, of je moet de gereedschappen als verlengstuk zien van handleidingen, tuinboeken en de rubriek bouwkunde. Maar het is een geweldig idee, of niet soms?
@
Attendering: The Story of Stuff
Ik vind het een slecht idee. Het lijkt er langzaam op dat bibliotheken wild om zich heen aan het slaan zijn om er van alles bij te slepen en daarmee hun maatschappelijke relevantie aan te tonen. Misschien hebben bibliotheken nog wel een rol, maar die wordt dan kleiner en in ieder geval anders.
Je kunt ook fotostudio's in gaan richten omdat je handleidingen hebt voor fotografie, of peeskamertjes voor de sexuele voorlichting, of therapie aanbieden… Ik kan zo nog wel even doorgaan.
Volgens mij moet je dat aan specialisten overlaten. Laat dat gebouw eens los. Zoek mensen op waar ze al zijn. Informatie staat online, dus is overal beschikbaar. Zo niet, richt daar dan je pijlen op.
Ik noem maar eens wat.
Nou, stop dan met jezelf een bibliotheek te noemen. "Gemeenschapshuis', 'buurtcentrum', of zo, prima.
@8f6f3620583229e464230c9cdf71d15a:disqus @openid-95159:disqus Dit soort dingen zijn altijd stof tot discussie. Het is maar waar je de grens wilt trekken. Ik vind dan altijd dat je heel consequent moet zijn. Horen games en muziek wel in bibliotheken? Lezingen? Kunst? Internet? Daar zijn toch ook andere instellingen voor? Is de grens dan dat het 'met informatie te maken moet hebben'? Je zou de naam inderdaad aan kunnen passen, maar de kruideniers die in de loop van tijd ook non-food zijn gaan verkopen hebben dat ook niet gedaan, hoewel een merknaam natuurlijk niet hetzelfde is als het beschrijvende 'bibliotheek'.
Ik vind hoe dan ook dat gemeenschappen moeten kijken welke dingen ook publiek en gratis moeten kunnen worden aangeboden, van internettoegang tot cultuur. Dat bibliotheken dan in beeld komen heeft alles te maken met de rol die ze al vervullen. Dat er altijd de associatie is met boeken is logisch, maar het beperkt zich in de openbare hoek al veel langer niet meer tot dat alleen. Dat men hoopt te voorkomen een boekenmuseum te worden vind ik geen 'wild om je heen slaan', ik zie het meer als onderzoek.
Maar toegegeven: ik zie dan ook veel in versmelting van allerlei organisaties, die verder gaat dan het kulturhusidee. Geef steden plaatsen (al dan niet virtueel) waar al die maatschappelijke zaken samenkomen: daarmee schep je interessante dwarsverbanden, bezuinig je op gebouwen en dubbel werk, enz. En anders inderdaad gewoon bibliotheek blijven zonder welke poespas dan ook.
Ik kan me de kritiek van Luud en Lukas wel voorstellen. Waar ligt de grens? En is er wel een grens? Bol.com en Amazon begonnen ook als online boekhandel maar tegenwoordig kun je er 'alles' kopen. Dus in de bibliotheek kun je 'alles' lenen? Feit is in ieder geval dat ook bibliotheken zich verder (moeten) ontwikkelen. We begonnen als boekenuitleencentrum, inlichtingenwerk en naderhand kwam daar de uitleen van cd's en dvd's etc. bij. 'Tegenwoordig' adviseren we op het gebied van mediawijsheid, geven workshops internet en social media, richten (en onderhouden) bibliotheken bij scholen in, gaming, retail etc. In mijn ogen nuttige taken die een relatie hebben met media, verhalen en informatie. We moeten ook wel want het mediagebruik veranderd en bij veel bibliotheken zakken de uitleencijfers en het aantal leden. De uitleen van ebooks wil ook nog niet echt vlotten. M.a.w. genoeg bedreigingen en dus zaak om andere kansen (markten) te creeren. De uitleen van gereedschappen zou zo'n kans kunnen zijn maar met media en informatie heeft het denk ik weinig meer te maken. In mijn ogen moeten bibliotheken zich wel bij hun eigen vakgebied houden. Ik denk dat de markt van gereedschap verhuur beter in handen kan blijven van specialisten zoals Boels, Gamma, Praxis etc. Maar misschien ben ik wel te kortzichtig? Ik laat me graag overtuigen. In een samenwerking met Boels (sponsoring, korting voor bibliotheekleden bij Boels) zie ik dan meer heil in dan zelf een collectie te gaan opbouwen en uitlenen (en niet te vergeten deskundig adviseren). Dat de bibliotheek van Berkeley over zijn eigen grenzen heen kijkt vind ik overigens alleen maar goed. Ze tonen lef met deze dienstverlening en misschien is de Amerikaanse situatie ook wel anders dan in Nederland.
Bart Linssen ben het met met je eens dat de organisaties die het 't beste kunnen ook moeten doen, maar ik wil nog wel even opmerken dat het onderscheid tussen commercieel verhuren en uitlenen groot is. In dat boek The Story of Stuff wordt gepleit voor een samenleving waarin niet allemaal onnodig spullen worden gekocht en verkocht. Ik zie nog niet snel een slijptol tussen de boeken liggen, maar als grotere organisatie kun je wel mooi de uitleenfaciliteiten van bibliotheken benutten voor het uitlenen van spullen en diensten die je niet vaak gebruikt. Ik koop in ieder geval geen slijptol of ander tuig, omdat ik geen klusser ben. Als ik het dan een keer kan lenen van een buurman…of een instituut, vind ik dat prachtig.
Misschien moeten we het eerder zoeken in het actief ondersteunen van en samenwerken met reeds bestaande initiatieven zoals lets (//www.letsvlaanderen.be/) of autopia (//www.autodelen.net/). Openbare bibliotheken zijn inderdaad plekken waar het mediabezit collectief is, maar er kunnen ook andere zaken collectief beheerd worden. De bibliotheek kan deze organisaties een plekje bieden, of minstens onder de aandacht brengen. Dit is dan wel weer een kerntaak voor de Openbare Bibliotheek.
ja daar heb je een punt uitlenen is inderdaad wat anders dan (commercieel) verhuren.
@cff7be4c5fa86bbf770a317477c9a9c6:disqus dat is inderdaad wel een goed voorbeeld. Die initiatieven kende ik niet, maar als zoiets er al is, kun je er prima op attenderen of mee samenwerken. Het is vooral het idee dat je actief deelneemt en bijdraagt aan bestaande gemeenschappen. Dat is misschien niet overal interessant, maar bij Bibliotheek Oosterschelde zie je in de kleine kernen hoe hecht de banden nog zijn, op de scholen, in de buurtcentra, enz. Kun je uitstekend op inspelen!
Alles is mogelijk en je moet nieuwe vormen van dienstverlening natuurlijk onderzoeken. Zeker als de bestaande dienstverlening onder druk staat. Wel vind ik, dat je af en toe een grondige discussie moet voeren over wat je eigenlijk wilt zijn: Een mooie boekhandel, een cultuurcentrum, een buurthuis of een soort kringloopwinkel.
Bij het uitlenen van gebruikt gereedschap moet ik vooral aan het laatste denken.
Niets mis met nieuwe ideeën voor bibliotheken, maar het geeft denk ik wel aan dat we als branche de vaste grond onder de voeten zijn kwijtgeraakt en naarstig zoeken naar een nieuwe plek in de samenleving.
De één zal vasthouden en zich wellicht specialiseren in alles wat met boeken te maken heeft, de ander zal het roer helemaal om willen gooien en geen enkele nieuwe functie willen uitsluiten. Ik denk dat we in de komende jaren heel verschillende 'bibliotheken' zullen gaan zien.
@df9e25e5857444456d427d757889ef08:disqus ik zou het wel leuk vinden die diversiteit, maar het zou me toch ook niets verbazen als er juist heel veel zijn die proberen vasthouden aan het oude en dan combineren met vergelijkbare instituten. De tijd zal het leren. Zolang het maar midden in de samenleving staat vind ik het interessant.